نام کتاب : إيضاح الكفاية نویسنده : فاضل لنكرانى، محمد جلد : 1 صفحه : 120
نقل و اضمار.
در موارد مذكور اگر امر، دائر شد، بين معناى حقيقى
و يكى از موارد پنجگانه مزبور.
معناى حقيقى مقدّم است فرضا اگر متكلّمى گفت «رأيت
اسدا» و ندانستيم كه او معناى حقيقى لفظ اسد را اراده كرده يا معناى مجازى را در اين
صورت بلا اشكال معناى حقيقى بر معناى غير حقيقى تقدّم دارد.
تذكّر: در تمام موارد پنجگانه مذكور، معناى حقيقى
مقدّم است مگر اينكه قرينهاى برخلاف در ميان باشد.
2- اگر بحث معناى حقيقى مطرح نباشد بلكه امر، بين
خود آن معانى- موارد خمسه- دائر شود مثلا لفظى در معنائى استعمال شود ولى ندانيم به
صورت مجاز اطلاق شده يا به نحو اشتراك لفظى در اين صورت آيا مجاز مقدّم است يا مشترك
لفظى بعضى گفتهاند مجاز بر اشتراك لفظى مقدّم است چون مجاز اغلب افرادا و اكثر استعمالا
هست و كثرت و اغلبيّت، باعث ترجيح مجاز بر مشترك لفظى است و عدّهاى گفتهاند مشترك
لفظى بر مجاز تقدّم دارد زيرا در مشترك لفظى رعايت علاقه لازم نيست به خلاف مجاز كه
نياز به مئونه زائده دارد.
و يا اگر مثلا امر، دائر شد بين مجاز و تخصيص كدام
مقدّم است و همچنين اگر فرضا امر، دائر شد بين اشتراك و نقل كداميك بر ديگرى تقدّم
دارد و ...
نام کتاب : إيضاح الكفاية نویسنده : فاضل لنكرانى، محمد جلد : 1 صفحه : 120