12 احكام مبتدا و خبر

برخى از احكام مبتدا و خبر

مبتدا و خبر احكامى دارند كه در اين‌جا به مواردى از آن اشاره مى‌شود.

1. مبتدا و خبر هردو مرفوعند و براى اين رفع، به هيچ عامل لفظى در جمله نياز ندارند.

2. در بيشتر موارد، مبتدا بر خبر مقدّم مى‌شود، ولى گاهى نيز مؤخّر مى‌شود. به مثال زير دقّت كنيد: « في الدار صاحبها؛ در اتاق صاحب آن وجود دارد».

در اين مثال، « في الدار» مسند و « صاحبها » مسند اليه است. از اين‌رو، به ترتيب، اوّلى خبر و دوّمى مبتداست. (دقّت كنيد كه چگونه « في الدار» را مسند گرفته‌ايم نه مسند اليه؟)

بنابراين در اين مثال، خبر بر مبتدا مقدّم شده است، زيرا بايد مرجع ضمير، بر خود ضمير مقدّم باشد.

مثال ديگر: « حاضر سعيد؛ سعيد حاضر است). در اين مثال، « حاضر » مسند و « سعيد » مسند اليه است و به ترتيب، اوّلى خبر و دوّمى مبتداست و خبر بر مبتدا مقدّم شده است.

3. در بسيارى از موارد، مبتدا معرفه و خبر نكره است. معرفه كلمه‌اى است كه بر فرد مشخّص و معيّنى دلالت مى‌كند؛ مانند: على، الرجل‌

در مثال اوّل، على نام شخص معيّنى است و در مثال دوّم، « الرجل » به كمك « ال » بر فرد خاصّى دلالت دارد.