responsiveMenu
فرمت PDF شناسنامه فهرست
   ««صفحه‌اول    «صفحه‌قبلی
   جلد :
صفحه‌بعدی»    صفحه‌آخر»»   
   ««اول    «قبلی
   جلد :
بعدی»    آخر»»   
نام کتاب : بررسي و داوري در مسايل اختلافي ميان دو فيلسوف اسلامي نویسنده : حسنی، حسن    جلد : 1  صفحه : 52

ما كلام بو على را كه در طرح اين اشكال و جواب آن دارد مى‌آوريم.

بو على در «منطق اشارات» در فصل مربوط به قياس مى‌گويد:

«گاه چنان بنظر مى‌رسد كه در مقدّمات قياس چيزى حذف شده و قياس برخلاف صورت صحيح عنوان شده است، مانند اين مثال: «- ج- مساوى- ب- است و- ب- مساوى- الف- است پس- ج- مساوى- الف- است، در اين قياس، اين گفتار «مساوى مساوى، مساوى است» حذف شده است، و قياس از صورت صحيح خود عدول كرده، زيرا حدّ وسط بطور كامل تكرار نشده و قسمتى از حدّ وسط در دو مقدّمه آمده است. نظير اين مثال كه قياس بصورت كامل نيامده باشد، نمونه‌هائى بسيار هست و ...»[1].

بنابراين بو على خود، بصراحت آورده كه گاه قياس بصورت صحيح ذكر نمى‌گردد و اشاره به راه حلّ آن هم نموده است و خواجه آن راه‌حلّ را به تفصيل آورده و فخر رازى در «شرح اشارات» همان موردى را كه قياس بصورت كامل نيامده، با همان مثالى كه بو على يادآور شده، بعنوان اعتراض بر بو على وارد مى‌كند.


[1] ربّما عرف من احكام المقدّمات اشياء يسقط و يبنى القياس على صورة مخالفة للقياس مثل قولهم- ج- مساولب و- ب- مساولا- فج- مساولا و قد اسقط عنه أنّ مساوى المساوى، مساو، و عدل بالقياس عن وجهه من وجوب الشركة فى جميع الأوسط الى وقوع الشّركة فى بعضه ... خواجه نصير الدين طوسى- شرح اشارات- ج 1- صفحه 279.

نام کتاب : بررسي و داوري در مسايل اختلافي ميان دو فيلسوف اسلامي نویسنده : حسنی، حسن    جلد : 1  صفحه : 52
   ««صفحه‌اول    «صفحه‌قبلی
   جلد :
صفحه‌بعدی»    صفحه‌آخر»»   
   ««اول    «قبلی
   جلد :
بعدی»    آخر»»   
فرمت PDF شناسنامه فهرست