خوارج صفريه‌[1] بودند و حكومتشان از لحاظ سياسى و مذهبى، از عباسى‌ها و اتباعشان در آفريقا (اغالبه) مستقل بود. شايد همين امر سبب شد مهدى آن‌جا را برگزيند.

ازاين‌رو زيادة اللّه بر ابن مدرار سلطه‌اى نداشت تا او را به دستگيرى فردى كه گمان مى‌رفت عبد اللّه مهدى باشد و در عقيده و دعوتش سخت‌ترين دشمن خوارج بود، فرمان دهد بلكه تنها او را از حال وى با خبر ساخت و اين براى اقدام ابن مدرار به زندانى كردن وى كافى بود.

ابو عبد اللّه پى‌درپى به پيروزيهايى نايل مى‌شد. وى شهرهايى نظير «ميله» و «سطيف» را تصرف كرد. اين موضوع زيادة اللّه را در هراس افكند و به گردآورى سپاه پرداخت و با صرف اموال، لشكرى بزرگ فراهم كرد و يكى از

[1]خوارج صفريه پيروان ابن صفار هستند. آنان گروهى از خوارجند كه در مقابل «ازارقه» و «اباضيه» قرار داشتند.

مؤلف اباضيه‌اى كتاب «العقود الفضية الأباضى» از ابن اثير و مبرد نقل مى‌كند كه خوارج براى حفظ مكه از اهل شام و از جمله عبد اللّه بن اباض، به مكه مى‌روند. مؤلف مزبور آن‌گاه تفرقه آنان را ذكر مى‌كند و اين‌كه نافع بن ازرق كه خوارج ازارقه به وى منسوبند، نامه‌هايى به ابن صفار و عبد اللّه بن اباض كه خوارج اباضيه به وى منسوبند، نوشت و از اين دو و همراهانشان خواست كه به عقيده وى بگروند. ابن صفار نامه را خواند، ولى از بيم ايجاد تفرقه، از يارانش پنهان داشت ... خوارج عموما پس از رنج‌هايى كه در طى شورش‌هاى متعددشان در مشرق تحمل كردند، به شمال آفريقا روى نهادند.

ورود مذهب آنان به مغرب در نيمه اوّل سده دوم هجرى بود و حاملان اين مذهب از صفريه و اباضيه بوده‌اند كه بربرها به سرعت آن را از آنان اخذ كردند و به دليل كثرت رنجى كه از ستم حاكمان اموى و عباسى كشيده بودند، اين مذهب در ميان آنان حاكم شد. آنها در اين مذهب وسيله‌اى يافتند تا بر حاكمان بشورند و قيام كنند، تا آن‌جا كه گفته شده اين مذهب به مذهب ملى آنها تبديل شد. در آستانه قرن دوم هجرى اباضى‌ها توانستند مذهبشان را در اكثر نقاط مغرب نزديك و مغرب ميانى رواج دهند و اباضيه در بخش عظيمى از ليبى و جنوب تونس تا شمال قفصه و بيشتر مغرب ميانى (الجزاير) از شرق شهر مليانه تا غرب و هران منتشر شد و خوارج صفريه كه در مناطق ديگرى متمركز بودند، با آنان مقابله مى‌كردند.