[مقدمه‌]

بسم اللّه الرحمن الرحيم‌

الحمد للّه رب العالمين و صلّى اللّه على محمد و آله.

مطالب علم معانى كه در هشت باب منظم گرديده، همچون زنجير بهم پيوسته است بطوريكه اگر كسى بعضى از بابها را نيآموزد بهره‌اى از اين علم نبرده است.

بعنوان مثال و نمونه اگر كسى بابهاى اسناد، مسنداليه و مسند را تحصيل كرده باشد و سپس از او بپرسند معنى در آيه‌ «هَلْ يَسْتَوِي الَّذِينَ يَعْلَمُونَ وَ الَّذِينَ لا يَعْلَمُونَ» [1] چيست؟ و چرا مفعول «يعلمون و لا يعلمون» حذف شده. و اگر بطور عموم يا خصوص ذكر مى‌شد با الآن كه حذف گرديده چه فرق داشت؟ يقينا نمى‌تواند جواب بدهد.

اگر سئوال نمايند: در صورت «نسيا منسيا» شدن مفعول با «نويا منويا» شدن آن از جهت معنى چه فرق است؟ نيز جواب او منفى است. زيرا فهم اين مطالب مربوط به بحث «متعلقات فعل» است كه باب چهارم علم معانى است.

[1] . سوره زمر آيه 9.