نيست مگر آنكه براى او نفسى است كه آن نفس او را امر به آلودگيها مينمايد.

نعت مانند آيه‌ «ما أَهْلَكْنا مِنْ قَرْيَةٍ إِلَّا وَ لَها كِتابٌ مَعْلُومٌ» جمله «و لها كتاب معلوم» صفت قرية است با واو آمده. اين واو را واو تأكيد.

و لصوق صفت بموصوف ميگويند.

شارح از اين ايراد جواب ميدهد كه اين خبرها و صفت‌ها بنابر تشبيه بحال هستند. همانگونه كه حال تشبيه به خبر و صفت ميشود.

خبر و صفت نيز تشبيه بحال ميگردند.

اينكه حال تشبيه به خبر و نعت شد و نيز خبر و نعت تشبيه بحال گرديد دور يا توقف شى‌ء بر نفس نيست زيرا هرخبر و نعتى تشبيه بحال نشدند. بلكه بعضى از نعت‌ها و خبرها تشبيه به بعضى حالها شده. و نيز بعضى از حالها تشبيه به برخى خبرها و نعت‌ها گرديده.

لكن خولف هذا الاصل: اصل اوليه اين بود كه حال مانند خبر و نعت است و احتياج برابط ندارد امّا اگر حال جمله باشد محتاج برابط است زيرا جمله از جهت جمله بودنش مستقل است و بدون رابط متصل بماقبل نخواهد شد.

[واو و ضمير و موارد استعمال آن‌]

و كل من الضمير و الواو: هريك از واو و ضمير ميتوانند رابط جمله حاليه باشند ولى بين ايندو، اصل، ضمير است بدليل آنكه در حال مفرده. خبر و نعت نيز ضمير رابط است. و اين نه به آن جهت كه حال مفرده و خبر و نعت رابط ميخواهند بلكه بجهت آنكه حال مفرده مشتق است و مشتق ذاتا داراى ضمير است.

خبر جمله كه با ضمير بيآيد مانند «زيد ابوه قائم» و خبر مفرد