نام کتاب : قواعد فقهيه نویسنده : بجنوردى، سيد محمد جلد : 2 صفحه : 171
استدلال صاحب رياض
البته برخى از علماى بزرگوار براى اثبات اين مطلب، از راه ديگرى رفته
و استدلال ويژهاى را برگزيدهاند. ايشان مىگويند: اجرت گرفتن بر انجام واجباتى
همچون نماز ظهر و عصر حرام است، به جهت اينكه منافات با قصد قربت و اخلاص دارد،
زيرا نيت او صد در صد رسيدن به مال الاجاره است نه تقرب به خداوند، يا اگر صد در
صد هم نباشد قصد اجرت دخيل است و موجب بطلان عمل مىشود.
به تعبير ديگر: كسى كه از ديگرى پولى دريافت مىدارد تا نماز ظهر
خويش را بخواند، در واقع نماز را براى خداوند نخوانده است، بنا بر اين او نمىتواند
داراى قصد قربت و اخلاص كه لازمۀ عمل است، باشد. پس عملى كه براى خداوند
باشد و براى اجرت هم انجام شود، با هم منافات دارد. للّه بودن با اجرت سازگارى
ندارد.
مرحوم شيخ انصارى (ره) اين استدلال را نپذيرفته و آن را مردود اعلام
مىنمايد، و علت رد آن را دو چيز بيان مىدارد[1]:
اول: همانطور كه قبلا گفتيم اخذ اجرت بر انجام واجباتى همچون نماز
ظهر، نه از جهت منافات با قصد قربت و اخلاص است، بلكه از جهت اينكه متضمن منفعتى
نسبت به پرداختكننده نيست، حرام مىباشد. به عبارت روشنتر، علت ذكر شده، منافات
قصد قربت و اخلاص است، در حالى كه در مرتبۀ سابق بر آن و قبل از اينكه نوبت
به قصد قربت و اخلاص برسد مانعى قوى و سدى محكم بر سر راه صحت اين