نام کتاب : قواعد فقهيه نویسنده : بجنوردى، سيد محمد جلد : 1 صفحه : 196
به عبارت ديگر، مسئوليت مدنى وقتى تحقق پيدا مىكند كه شخص در برابر
ديگرى جوابگو باشد. زيرا معقول نيست كه شخص در برابر خودش، از لحاظ حقوقى مسئول
باشد. مثلا در مورد رانندههايى كه در اثر بىاحتياطى يا سرعت در رانندگى تصادف
كرده و موجب زيان خود شوند، مسئوليت مدنى تحقق پيدا نمىكند. چنين مسئوليتى در
مواردى عنوان مىشود كه يكى مسئول و ديگرى زيانديده باشد، با توجه به آنچه بيان شد
مىتوان مسئوليت مدنى را چنين تعريف كرد:
«مسئوليت مدنى عبارت است از تعهد و الزامى كه شخص نسبت به جبران زيان
وارده به ديگرى دارد. اعم از آنكه
زيان مذكور در اثر عمل شخص مسئول يا عمل اشخاص وابسته به او يا ناشى از اشيا و
اموال تحت مالكيت يا تصرف او باشد.»[1]
مبانى مسئوليت مدنى
به طورى كه گذشت، مفهوم مسئوليت مدنى آن است كه هر كس ضررى به ديگرى
وارد كند به حكم قانون و با تحقق شرايط قانونى، مكلف به جبران خسارت است. النهايه
بايد ديد مبناى تعهد جبران خسارت چيست؟ به سخن ديگر، چرا اشخاص، مكلف به جبران
خسارت هستند؟ الزام به جبران خسارت نياز به توجيه دارد. سپس بايد مبناى آن را از
لحاظ حقوقى تبيين نماييم. اما ارائۀ
[1] حسين قلى حسينىنژاد، مسئوليت مدنى، مجتمع علمى وفرهنگى مجد، 1377، ص 13.
نام کتاب : قواعد فقهيه نویسنده : بجنوردى، سيد محمد جلد : 1 صفحه : 196