نام کتاب : منطق نوين مشتمل بر اللمعات المشرقيه فى الفنون المنطقيه نویسنده : الملا صدرا جلد : 1 صفحه : 680
است و اين اختلاف بحسب تفاوت مضمون و اختلاف مقصود بوجود ميآيد.
شعر اگر براى تشديد محبت و عاشقانه باشد بايستى قضايائى در مقدمهاش
واقع شود كه محتوى بر اوصاف برجسته محبوب باشد.
و اگر براى تكريم و تعظيم انشاء گردد بايستى صفات پسنديده معنوى و
كارهاى خوب و فضائل اخلاقى ممدوح را بيان كند.
و اگر براى تشجيع باشد مفاخر قومى و نژادى و كارهائى كه برانگيخته از
شجاعت است بشمار آورد و (حماسه) نام دارد.
و اگر براى تفريح خاطر باشد محاسن طبيعت را بيان كند چه محاسن و
لطايف طبيعى مربوط به انسان يا حيوان يا نبات؛ منظره دريا يا فضا، يا خصوصيات فصل
و غير اينها باشد و (غزل) ناميده ميشود.
و همچنين موضوعات ديگر از قبيل، تحقير، تشفيق، تشويق، زجر، التذاد،
تعجيب، هجو، تخويف، تسكين و انصراف و امثال آنها در هرموردى ماده شعر بايستى مشتمل
بر امور متناسب با مطلوب باشد.
فوايد و نتايج شعر
(1134)شعر حالات نفسانى و نهادههاى درونى انسان را هويدا و آشكار
مىسازد، عواطف و استعدادات ناقص را به حد كمال ميرساند.
شعر در هرفردى نوعى اثر ميگذارد ايمان را در مؤمن، فجور و هواخواهى
را در مردم هواپرست، فهم و هوش را در مردم باهوش و دانشخواه، مالدوستى را در
مردم مالدوست، رحم و شفقت را در مردم رحمدل، خونخوارى و ستمگرى را در مردم
سنگدل پرورش ميدهد و به اين جهت در حديث نبوى رسيده است كه انّ من البيان لسحرا و
انّ من الشعر لحكمة.
نام کتاب : منطق نوين مشتمل بر اللمعات المشرقيه فى الفنون المنطقيه نویسنده : الملا صدرا جلد : 1 صفحه : 680