(چهارم) قضايا باين‌گونه ضروريه ميگردند كه جهت را جزء محمول قرار دهند تا همه قضايا ضروريه گردند (405).

زيرا امكان براى ممكن ضرورى است. همچنانكه امتناع براى ممتنع و وجوب براى واجب ضرورى ميباشد (407).

علاوه بر آنكه در علوم حقيقيه جز ضروريات طلب نميشود و هرچند در صورت غيرضروريه باشد. زيرا جزم حاصل نميشود مگر بقضيه‌ايكه ضرورى باشد (398).

بدينجهت بقيه جهتها اجزاء مطالب هستند. نه غير اجزا (406) و جهت يكى ميباشد (410).

آيا نمى‌بينى كه قسمت‌كردن ماهيات بوجوب و امكان و امتناع تحقيقا در همه اقسام بطور ضرورت است‌ (407).

وگرنه تقسيميكه مورد اتّفاق است كه همه اقسامرا فراگرفته مختل خواهد ماند (409).

اين مطالبرا بعقل دريافت كن‌ (411) «*» و سخن‌درازيهائيرا كه جز پركردن ظروف دماغى از انديشه‌هاى پندارى سودى ندارد از خود دور نما «**».

(*) ترجمه فافهم هذا.

(**) عبارت اصل در اينمورد بدون اشتباه نيست و ترجمه تقريبى ميباشد. عبارت اين است «ودع عنك الاطنابات التى لا فائدة فيها سوا افراغ اوعية الدماغ عن وساوس الخيالات».