responsiveMenu
فرمت PDF شناسنامه فهرست
   ««صفحه‌اول    «صفحه‌قبلی
   جلد :
صفحه‌بعدی»    صفحه‌آخر»»   
   ««اول    «قبلی
   جلد :
بعدی»    آخر»»   
نام کتاب : منطق نوين مشتمل بر اللمعات المشرقيه فى الفنون المنطقيه نویسنده : الملا صدرا    جلد : 1  صفحه : 557

(860) اين قياس در جائى تشكيل ميشود كه معكوس يكى از دو مقدمه از جهت كميّت و كيفيّت صلاحيت آنرا داشته باشد كه در صورتى كه با نتيجه پيوسته گردد بصورت يكى از اشكال چهارگانه درآمده و واجد شرايط آن شكل بوده باشد.

(861) اين قياس از اينجهت قياس دور ناميده ميشود كه همچنان- كه نتيجه از مقدمات استنتاج ميگردد مقدمات نيز بوسيله اين قياس از نتيجه حاصل ميشود و اين قياس نيز در جدل بكار ميرود.

(862) اينها مطالبى است كه مصنف كتاب ما و قطب الدين شيرازى در كتاب درة التاج و ديگران درباره اين قياس ذكر كرده‌اند لكن بيان آنها در اينمورد بدون سهل‌انگارى نيست، زيرا تشكيل قياس دور و تركيب نتيجه با عكس هريك از دو مقدمه عين مقدمه ديگر را در هيچ موردى نتيجه نميدهد، بلكه نتيجه يا از جهت كميّت با مقدمه ديگر قياس اصل اختلاف دارد و يا عكس مقدمه ديگر را نتيجه ميدهد و خود مقدمه را بهيچوجه نتيجه نميدهد زيرا نتيجه در هرشكلى كه باشد يكى از چهار قسم قضاياى محصوره است و هريك از آنها باشد يا ابدا منتج نميباشد و يا آنكه نتيجه با مقدمه قياس بدون اختلاف نميباشد و اختلاف آنها بقرارى است كه شرح داده ميشود:

1- در صورتيكه نتيجه موجبه كليه باشد با معكوس هريك از دو مقدمه بهر شكلى درآيد نتيجه جزئى خواهد بخشيد در صورتيكه هردو مقدمه كلى هستند. مثال:

نام کتاب : منطق نوين مشتمل بر اللمعات المشرقيه فى الفنون المنطقيه نویسنده : الملا صدرا    جلد : 1  صفحه : 557
   ««صفحه‌اول    «صفحه‌قبلی
   جلد :
صفحه‌بعدی»    صفحه‌آخر»»   
   ««اول    «قبلی
   جلد :
بعدی»    آخر»»   
فرمت PDF شناسنامه فهرست