قسم پنجم:

(808) كه جزء اول منفصله حقيقيه و داراى دو جزء است. و در مقدمه دوم قياس، حكم برفع مقدم شده است.

مثال‌

هميشه يا اين عدد زوج و يا فرد است.

ليكن اين عدد زوج نيست.

پس اين عدد فرد است.

قسم ششم:

(809) كه جزء اول منفصله حقيقيه و داراى دو جزء است و در مقدمه دوم برفع تالى حكم شده است.

مثال‌

هميشه يا اين عدد زوج و يا فرد است.

لكن اين عدد فرد نيست.

منطق نوين مشتمل بر اللمعات المشرقيه فى الفنون المنطقيه ؛ المتن ؛ ص539

پس اين عدد زوج است.

مثال قسم سوم:

(810) در صورتيكه منفصله داراى بيش از دو جزء بوده و همه اجزاء رفع شده و فقط يكى باقى مانده است.

اين عدد يا تام. و يا ناقص. و يا زائد است.

ليكن اين عدد زائد و تام نيست.

پس اين عدد ناقص است.