دليل عكس كبرى‌

(714) دليل عكس كبرى در شكل سوم نسبت بضرب‌هائى جارى ميشود كه هردو مقدمه موجبه باشند و صغرى كلى باشد. زيرا اگر صغرى كلى نباشد كبراى شكل اول واقع نميشود و اگر كبرى موجبه نباشد.

صغراى شكل اول نميگردد. بنابراين امكان اجراى اين دليل اختصاص بدو ضرب اول و پنجم دارد.

ضرب اول بواسطه عكس صغرى بسادگى بشكل اول برميگردد و احتياجى بعكس كبرى ندارد. بنابراين دليل عكس كبرى فقط در ضرب پنجم جارى ميشود

دستور دليل عكس كبرى آنستكه كبراى قياسرا معكوس نموده و بجاى صغرى نقل كنند و صغرى را بجاى كبرى برند، و نتيجه را هم عكس نمايند تا با نتيجه اصل يكى گردد

مثال اصل‌

هرانسانى حيوان است. بعضى از انسانها نويسنده‌اند نتيجه ميدهد بعضى از حيوانها نويسنده‌اند.

دليل عكس كبرى چنين اجرا ميشود:

بعضى از نويسنده‌ها انسانند. هرانسانى حيوان است. نتيجه ميدهد: بعضى از نويسنده‌ها حيوانند. اين نتيجه را معكوس مينمائيم با نتيجه اصل يكى ميشود.

براى مصنف كتاب ما در تنظيم ضربها و شماره ترتيبى آنها غفلتى‌