نام کتاب : منطق نوين مشتمل بر اللمعات المشرقيه فى الفنون المنطقيه نویسنده : الملا صدرا جلد : 1 صفحه : 423
تعريف مختلطات
(611)صغرى و كبرى در قياسها بدون جهت نيستند. و شماره جهتهاى
بسيط و مركبات مشهوره سيزده است.
بعضى از قضايائيكه بيكى از جهتها موجّه گرديدهاند صغرى و بعضى كبرى
واقع شده و از تركيب آنها 169 صورت تركيبى حاصل ميشود كه نتيجه ضرب 13 حالت صغرى
در 13 حالت كبرى ميباشند.
صوريكه از تركيب موجّهات مختلف بوجود مىآيد، مختلطات نام دارند.
(612)صغراى شكل اول
بايستى فعليت داشته باشد و با اين شرط 26 صورت از ضروب محتمله كه صغراى ممكنه عامه
و خاصّه در قياس واقع شده باشد از 169 صورت حذف و 143 ضرب صحيح باقى ميماند.
(613)در تركيبات
صحيح مزبور همهجا نتيجه تابع كبرى ميباشد. مگر آنكه كبرى از قضاياى وصفيه باشد كه
در اينصورت نتيجه تابع كبرى نبوده و بقراريستكه ذكر ميشود:
هرگاه كبرى از قضاياى وصفيه يعنى: مشروطه عامه. عرفيه عامه. مشروطه
خاصه. عرفيه خاصه باشد نتيجه تابع قواعد ديگرى خواهد بود. و گفتهاند نتيجه فى
الجمله تابع صغرى ميباشد و توضيح اين مطلب بدين قرار است:
(614)در تركيباتيكه
كبرى يكى از وصفيههاى مزبور باشد نتيجه يكى از سه حالت را پيدا ميكند.
«اول» گاهى نتيجه عينا تابع صغرى بوده و صغرى بهر
جهتى
نام کتاب : منطق نوين مشتمل بر اللمعات المشرقيه فى الفنون المنطقيه نویسنده : الملا صدرا جلد : 1 صفحه : 423