است و يا در هردو محمول و يا در هردو موضوع است و از اين تقسيم سه شكل بيشتر بيرون نميآيد.

(569) ديگران براى حذف شدن شكل چهارم چندين دليل و عذر آورده‌اند.

(اولا) شكل اول با نظم طبيعى موافقت داشته و چهارم كه هردو مقدمه‌اش برخلاف اول است، از نظم طبيعى دور است. و ذهن بسختى از مقدمات به نتيجه انتقال حاصل ميكند. و دور از طبع است.

(570) «ثانيا» اعتبار آنرا بسختى ميتوان ثابت نمود. زيرا بسيارى از ضروب شكلهاى ديگر را كه ممكن است بشكل اول برگردانند براى اثبات اعتبار شكل موردنظر بشكل اول برميگردانند.

(571) اين عمل بازگشت دادن در شكل چهارم بسختى انجام ميشود زيرا ضروبيرا كه از شكل دوم و سوم بشكل اول برميگردانند به سهولت و با يك عمل كه معكوس نمودن صغرى يا كبرى باشد انجام ميشود. ليكن بعضى از ضروب شكل چهارم كه قابل بازگشت يافتن بشكل اول هستند با صعوبت يعنى با دو عمل بشكل اول برميگردند.

زيرا بعضى از ضروب با تغيير ترتيب و معكوس نمودن نتيجه و بعضى با انعكاس صغرى و منعكس نمودن كبرى. بشكل اول برگشت داده ميشوند. و اين عمل مضاعف باعث مشقت فوق العاده بوده و ذهن با سختى و مشقت زياد بايستى به نتيجه برسد.

دليل‌هاى ديگريكه براى سنديت ضروب ديگر اين شكل كه قابل تبديل بشكل اول نيستند مى‌آورند همگى در نهايت غموض و