افراد موضوع با محمول متحد نبوده و با آن مباينت دارد و لازمه اين مباينت جزئى آن نيست كه بعضى از افراد محمول نيز با موضوع مباينت داشته باشند تا عكس آن نيز صادق باشد همچنانكه هرگاه موضوع اصل از محمول اعم باشد. اصل صادق و عكس آن كاذبست.

مثلا هرگاه بگوئيم: بعضى حيوانها انسان نيستند اين قضيه صادق است و عكس آن‌كه بگوئيم: بعضى انسانها حيوان نيستند كاذب است.

بنابراين نميتوانيم براى عكس سالبه جزئيه قاعده كلى برقرار نمائيم جز آنكه بگوئيم سالبه جزئيه عكس لازم الصدق ندارد يعنى بر صدق عكس خود دلالت التزامى نميكند.

بعضى گفته‌اند اگر قضيه سالبه جزئيه موجهه باشد مشروطه خاصه و عرفيه خاصه بعرفيه خاصه منعكس ميشوند و مثال آنها در موجهات خواهد آمد.

(479) سالبه جزئيه شرطيه نيز قابل انعكاس نميباشد زيرا ممكن است در قضيه اصل، مقدم از تالى اعم باشد و عكس صادق نخواهد بود.

مثلا اگر بگوئيم گاهى اگر خانه گرم باشد، آتش در آنجا وجود ندارد. اين قضيه صادق است زيرا ممكن است گرمى خانه از غير آتش حاصل شده باشد. ليكن عكس اين قضيه كه بگوئيم: گاهى اگر آتش در خانه موجود باشد گرمى در آنجا نيست. اين قضيه كاذبست زيرا وجود آتش بدون گرمى ممكن نيست.