responsiveMenu
فرمت PDF شناسنامه فهرست
   ««صفحه‌اول    «صفحه‌قبلی
   جلد :
صفحه‌بعدی»    صفحه‌آخر»»   
   ««اول    «قبلی
   جلد :
بعدی»    آخر»»   
نام کتاب : منطق نوين مشتمل بر اللمعات المشرقيه فى الفنون المنطقيه نویسنده : الملا صدرا    جلد : 1  صفحه : 365

تعريف عكس‌

(474) عكس قضيه لفظيه يا ذهنيه تبديل دو جزء قضيه است به اينكه محمول را موضوع و موضوع را بدل بمحمول كنند بطوريكه در كيف يكسان بوده و در صورتيكه اصل صادق بوده است عكس نيز صادق باشد ليكن بقاء كذب شرط نيست. زيرا در بعضى از موارد اتفاق مى‌افتد كه اصل قضيه كاذب و عكسش صادق است و اين در موردى است كه موضوع از محمول اعم بوده و قضيه موجبه باشد مثل: (هر حيوانى انسان است) اين قضيه كاذبست و عكس آن‌كه اين قضيه است:

(بعضى از انسانها حيوانند) صادق است.

بنابراين در عكس بقاء صدق شرط است ليكن بقاء كذب شرط نيست و بهمين سبب در تعريف عكس بقاء صدق را آورده و بقاء كذب را نياورده‌اند.

سبب اختلاف كميت در عكس قضايا

(475) در اول اين مبحث بيان شد كه نسبت بين موضوع و محمول در قضايا مختلف است گاهى موضوع اعم از محمول و گاهى بعكس و گاهى مساوى ميباشند و در قضاياى سالبه گاهى بين آنها تباين كلى و گاهى فى الجمله است و كميّت موضوع قضيه تابع نسبت مابين موضوع و محمول است زيرا اگر محمول اعم از موضوع باشد قضيه كليه و چنانچه موضوع اعم از محمول باشد قضيه جزئيه خواهد بود. و با تبديل موضوع‌

نام کتاب : منطق نوين مشتمل بر اللمعات المشرقيه فى الفنون المنطقيه نویسنده : الملا صدرا    جلد : 1  صفحه : 365
   ««صفحه‌اول    «صفحه‌قبلی
   جلد :
صفحه‌بعدی»    صفحه‌آخر»»   
   ««اول    «قبلی
   جلد :
بعدی»    آخر»»   
فرمت PDF شناسنامه فهرست