نام کتاب : منطق نوين مشتمل بر اللمعات المشرقيه فى الفنون المنطقيه نویسنده : الملا صدرا جلد : 1 صفحه : 281
ادا نمايد تا گفتارش بمقصود وفا كند باين سبب براى قضيه موجبه و
سالبه اقسام ديگرى پيدا مىشود كه از جهتى بسالبه شباهت داشته و از جهت ديگر ايجاب
را نتيجه مىبخشد و مىتوان گفت متوسط بين سالبه و موجبه هستند. بنابراين اقسام
قضيه از جهت سلب و ايجاب عبارتست از:
و هريك از اقساميكه ذكر شد از جهت معنى و نيز از جهت تركيب لفظى با
يكديگر اختلاف داشته و داراى احكام مخصوصى مىباشند و تفصيل آنها از اين قرار است:
قضيهى موجبهى محصله
(242)ايجاب بمعنى الزام است و در قضيه موجبه محمول براى موضوع
الزام و ايجاب گرديده و بربط و پيوستن محمول بموضوع و اتحاد آنها حكم ميشود
باينجهت آنرا موجبه مىنامند.
محصله از حصول بمعنى وجود است و در قضيهى موجبه وجود محمول براى
موضوع ثابت مىشود باينجهت محصله نام دارد.
[1]معدولهى موجبه و سالبه در تقسيم پنجم مستقلا بيان ميشود.
كليهى احكاميكه مربوط بسالبه و موجبه است بايستى در ذيل اين تقسيم ذكر شود ليكن
از جهت رعايت ترتيب شرح كه مربوط باصل رساله است و براى پيروى از اصل مطالب
پراكنده ذكر شده است.
نام کتاب : منطق نوين مشتمل بر اللمعات المشرقيه فى الفنون المنطقيه نویسنده : الملا صدرا جلد : 1 صفحه : 281