نام کتاب : منطق نوين مشتمل بر اللمعات المشرقيه فى الفنون المنطقيه نویسنده : الملا صدرا جلد : 1 صفحه : 275
بقيه بعدا بوجود آيند مثل هرانسانى متفكر است. هرآتشى سوزان است. اين
احكام شامل همه افراد گذشته و موجود بالفعل و آينده مىشوند.
در قضيه حقيقيه ظرف حكم خارج است و موضوع حكم شامل افراد خارجى و
ذهنى هردو مىشود.
موضوع موجبه اخص از سالبه است
(224)معنى اين جمله كه موضوع موجبه اخص از سالبه است اين نيست كه
سالبه وجود موضوع نمىخواهد بلكه مقصود آنست كه سالبه از جهت سلب، وجود موضوع
نمىخواهد هرچند از جهت اصل حكم، چنانكه بيان شد وجود موضوع برايش لازم است. از
جهت سلب براى سالبه وجود موضوع لازم نيست به بيانيكه قبلا توضيح داده شد.
سالبه و موجبه بحسب اتفاق از جهت احتياج بوجود موضوع مساوى
مىباشند
(225)معنى اتفاق آنست كه علّت وجود موضوع در هردو مورد يك چيز
نيست سالبه از جهت «مطلقحكم» چنانكه در اول بيان شد بوجود موضوع احتياج
دارد و موجبه از جهت «ايجابحكم» بوجود موضوع محتاج است، و سلب از جهت آنكه
سلب است وجود موضوع نمىخواهد زيرا محمولى بموضوعى نپيوسته و چيزى براى چيزى ثابت
نشده است تا مثبت له بخواهد. و هردو امرى كه در يك خاصيت شريك باشند و علّت اشتراك
آنها در آن خاصيّت يك چيز نباشد،
نام کتاب : منطق نوين مشتمل بر اللمعات المشرقيه فى الفنون المنطقيه نویسنده : الملا صدرا جلد : 1 صفحه : 275