جزء شرطيه واقع شده‌اند بمنزله دو مفرد ميباشند زيرا وقتى ميگوئيم هرعددى زوج و يا فرد است مثل آنستكه گفته باشيم هيچ عدد زوجى فرد نخواهد بود.

(172) در اينجا اشكالى بنظر ميرسد كه اجزاء شرطيه در حكم دو مفرد هستند پس چه تفاوتى با حمليه خواهند داشت زيرا گاهى اجزاء حمليه مفرد حقيقى نيستند و مفرد حكمى هستند. ليكن تفاوت بين دو مورد از اين جهت است كه حمليه تا وقتيكه جزء شرطيه است در حكم مفرد است و بمحض اينكه تعليق برداشته شد فورا حمليه منجز ميشود و بحالت اولى كه داشته عود ميكند و باين جهت ميگويند شرطيه بدو حمليه انحلال مى‌يابد. زيرا تا وقتى جزء شرطيه است در حكم مفرد است و بمحض اينكه انحلال يافت فورا حمليه ميشود. ليكن اجزاء مفرد حكمى كه در حمليه واقع ميشوند حالات يك حقيقت را ميرسانند و در حكم واحد ميباشند.

اقسام شرطيه‌

(173) شرطيه از دو جهت مختلف قابل تقسيم است. زيرا مفاد شرطيه ربط بين دو حكم يا تعليق يك حكم بر حكم ديگر است و تعليق بمعنى حكم بلزوم است. بنابراين شرطيه يكبار از جهت متعلق حكم و بار ديگر از جهت نوع لزوم تقسيم ميشود: شرطيه از جهت متعلق حكم بمتصله و منفصله. و از جهت نوع لزوم باتفاقيه و لزوميه منقسم ميگردد.

(تقسيم اول) از جهت متعلق حكم، شرطيه بر دو قسم است: متصله و منفصله.