نام کتاب : منطق نوين مشتمل بر اللمعات المشرقيه فى الفنون المنطقيه نویسنده : الملا صدرا جلد : 1 صفحه : 171
دو برابر واحد است.
(58)لازم غير بيّن
آنستكه ثبوت محمول براى موضوع محتاج بواسطه است و بايد با دليل ثابت شود. مثل
مساوى بودن زواياى مثلث با دو قائمه.
(58/ 2) گاهى ممكن است
محمول معلول بلاواسطه براى موضوع نباشد يا اصلا معلول امر ديگرى باشد و در عين حال
جزم بثبوت محمول براى موضوع بواسطه ممارست يا حدس يا امر ديگرى بدون تامل و بدون
احتياج بدليل حاصل باشد ليكن در اينصورت لازم بيّن گفته نميشود.
(59)اقسام لازم
بدون واسطه ذكر شد و اقسام لازم با واسطه و مثالهاى آن ضمن تعريف واسطهها معلوم
گرديد و محتاج بتكرار نيست.
(60)عرض مفارق
عرض مفارق آنستكه از تصور جدا شدن محمول از موضوع محال لازم نيايد.
عرض مفارق بر سه قسم است:
1- مفارق دائم: مثل حركت
براى سيارات و فقر براى شخصى كه در تمام مدت عمر فقير بوده باشد.
2- عرض مفارق بطيىء
الزوال: مثل جوانى و پيرى، و حلم در شخص بردبار.
3- عرض مفارق سريع الزوال:
مثل خشم براى شخص بردبار و ايستادگى و نشستگى و خواب و بيدارى براى هرانسانى.
نام کتاب : منطق نوين مشتمل بر اللمعات المشرقيه فى الفنون المنطقيه نویسنده : الملا صدرا جلد : 1 صفحه : 171