بعضى از اجسام حيوان نيستند.

(27/ 5) 4- كلى‌هاى اعم و اخص من‌وجه: هردو مفهوم كلى كه هيچ‌يك بر همه افراد ديگرى صادق نباشد و فقط بر بعضى صدق كند و بعبارت ديگر در قسمتى از مصاديق و افراد شريك بوده و هريك افراد ديگرى هم مختص بخود داشته باشند كه مصداق ديگرى نباشد آنها را اعم و اخص من‌وجه ميگويند و نسبت بين آنها عموم و خصوص من‌وجه ناميده ميشود.

اعم و اخص من‌وجه يك مورد اجتماع و دو مورد افتراق دارند مورد اجتماع آنها افراد مشتركه و مورد افتراق هريك افراد مختصه بخود آن كلى است. مثل مفهوم سنگ و مفهوم سفيد كه بين آنها عموم و خصوص من‌وجه است مورد اجتماع آنها سنگ سفيد و مورد جدائى سنگ از سفيد سنگ سياه و مورد جدائى سفيد از سنگ گل سفيد است. قيد من‌وجه باين جهت اضافه شده است كه هريك از آنها از جهتى اعم و از جهت ديگر اخص از ديگرى ميباشند.

بين دو كلى اعم و اخص من‌وجه هيچ قضيه كليه‌اى صادق نيست بلكه دو قضيه موجبه جزئيه و دو سالبه جزئيه صادق است.

قضيه اول: بعضى از سنگها سفيد هستند.

(دوم): بعضى از سفيدها سنگ هستند.

(سوم): بعضى از سنگها سفيد نيستند.

(چهارم): بعضى از سفيدها سنگ نيستند.

اينكه در كتب منطق مرجع اعم و اخص من‌وجه را بيك موجبه‌