responsiveMenu
فرمت PDF شناسنامه فهرست
   ««صفحه‌اول    «صفحه‌قبلی
   جلد :
صفحه‌بعدی»    صفحه‌آخر»»   
   ««اول    «قبلی
   جلد :
بعدی»    آخر»»   
نام کتاب : منطق نوين مشتمل بر اللمعات المشرقيه فى الفنون المنطقيه نویسنده : الملا صدرا    جلد : 1  صفحه : 151

و لفظهاى متعدد اگر براى هريك از آنها معنى عليحده‌اى باشد متباين‌اند مثل انسان و درخت يا حيوان و انسان‌ [1].

لفظ متكثر المعنى‌

(26/ 3) لفظيكه بيش از يك معنى دارد بر سه قسم است: مشترك.

حقيقت و مجاز. منقول.

1- مشترك آنستكه يك لفظ براى چند معنى نام‌گذارى شده باشد مانند مهر كه براى دوستى و خورشيد و ماه هفتم از سال و روز شانزدهم ماه نام‌گذارى شده است و داد بمعنى سنين عمر و نام مرضى و فرياد و فغان و راستى و عدالت. تظلم و ماضى دادن است.

2- حقيقت و مجاز: لفظى است كه براى معنى معينى نام گذارى شده و بمناسبتى در معانى ديگر نيز استعمال ميگردد كه اگر وجه مناسبت بين معنى اصلى و غيراصلى مشابهت باشد لفظ را مستعار ميگويند مثل آنكه بشخص هنرمند گفته شود شما گنج همراه داريد كه همه‌جا با خود ميبريد و بشخص عالم ميگويند چراغ همراه دارد.

و اگر بين معنى اصلى و غيراصلى وجه مناسبت ديگرى از قبيل مجاورت، كل و جزء و امثال اينها بوده باشد مجاز مرسل ناميده ميشود مثل ناودان ريزان است.

3- منقول لفظى است كه ابتداء بواسطه وجود مناسبتى در معنى‌


[1] مثال اخير از اين جهت ذكر شد كه هرچند نسبت بين اين دو مفهوم عام و خاص است ليكن چون هريك مفهوم مستقلى هستند لفظهاى آنها متباين شمرده ميشود و تعريف لفظ متباين بر آنها صادق است.

نام کتاب : منطق نوين مشتمل بر اللمعات المشرقيه فى الفنون المنطقيه نویسنده : الملا صدرا    جلد : 1  صفحه : 151
   ««صفحه‌اول    «صفحه‌قبلی
   جلد :
صفحه‌بعدی»    صفحه‌آخر»»   
   ««اول    «قبلی
   جلد :
بعدی»    آخر»»   
فرمت PDF شناسنامه فهرست