6- كلى ممكن الافرادى كه يك فرد بيش ندارد و وجود بقيه افراد آن غيرممتنع است و آن فرد واحد حقيقى است مانند آفتاب.

7- كلى ممكن الافرادى كه بيش از يك فرد ندارد و آن فرد واحد غيرحقيقى ميباشد [1].

(22) اقسام واحد

براى توضيح واحد حقيقى و غيرحقيقى ناچاريم معنى واحد و اقسام آن را ذكر كنيم:

واحد چيزى است كه از جهت عدم انقسام قسمت‌پذير نباشد و قيد جهت براى آنست كه تعريف همه اقسام واحد حتى واحدهاى عددى از قبيل يك عشره و يك خمسه و ساير اقسام را شامل شود.

وحدت از عوارض وجود و مساوق با وجود است. وحدت و وجود بحسب مفهوم دو چيزند و بحسب عينيت و مصداق يكى بيش نيستند.

همچنانكه بين افراد و مصاديق وجود بحسب شدت و ضعف و اوليت و آخريت و غيره اختلاف هست مصاديق واحد نيز در وحدت اختلاف دارند و مفهوم واحد بر بعضى بيشتر و بر بعضى كمتر صدق ميكند.

واحد بر دو قسم است: واحد حقيقى و واحد غيرحقيقى. و باز واحد حقيقى داراى دو قسم است: واحد بوحدت حقه. و واحد بوحدت حقّه حقيقيه.

(22/ 2) واحد بالذات يا واحد حقيقى آنستكه وحدت صفت‌

[1] اين قسم نيز از عبارت مصنف برمى‌آيد ليكن مثالى برايش يافت نشد.