نام کتاب : منطق نوين مشتمل بر اللمعات المشرقيه فى الفنون المنطقيه نویسنده : الملا صدرا جلد : 1 صفحه : 111
اصلى هستند طلب ميشود.
از قديم ابوابى را كه ارسطو براى منطق وضع نموده ارغنون «ارگانون»
ناميدهاند.
(3/ 2) و ارغنون آلت
نوازندگى و ساز است صاحب برهان قاطع ميگويد ارغنون بر وزن اندرون سازيست كه
افلاطون وضع كرده معانى ديگرى از قبيل تأليف آوازهاى مختلف يا آهنگ خوانندگيها نيز
ذكر كرده است[1].
(3/ 3) قانون از لغت رومى نقل شده و بمعنى اصل و قاعده كلى است كه
بر موارد مخصوص و قضاياى جزئى منطبق گردد.
صاحب كتاب ما از تعريف مشهور عدول نموده و بجاى آلت قسطاس آورده است.
قسطاس بنا بضبط منتهى الارب و برهان قاطع بضم قاف يا بكسر از لغت
رومى نقل شده و بمعنى ترازو ميباشد و منتهى الارب افزوده است (راستتر ترازوها، يا
ترازوى عدل است).
ترازو نوعى آلت است و شامل ترازوى مادّى و فكرى هردو ميشود.
تعريفيكه در اين كتاب آمده حقيقت منطق را آشكارتر ميسازد و مزايا و
آثار و خواصّ آنرا بهتر ميرساند زيرا از منطق چندين
[1]چنانكه ذكر شد سابقا منطق را ارغنون (ارگانون) ميگفتهاند
تا آنكه در عصر شيشرون 106- 43 ق م فيلسوف رومى كلمه لوجيك (لوژيك) در جدل استعمال
شده و اسكندر افروديسى كه از شارحان معروف كتب ارسطو ميباشد منطق را لوجيك ناميده
است. تاريخ الفلسفة اليونانية ص 119.
نام کتاب : منطق نوين مشتمل بر اللمعات المشرقيه فى الفنون المنطقيه نویسنده : الملا صدرا جلد : 1 صفحه : 111