[بخش اول قسمت صوري علم منطق‌]

(1) (ابواب منطق)

ارسطو منطق خود را تحت شش عنوان درآورده و در شش كتاب بيان نموده است زيرا موضوع منطق افعال عقل است از جهت صحت و فساد و افعال عقل بر سه گونه است: تصور بسيط. تركيب و تفصيل تصورات يا حكم. استدلال يا استنتاج حكم از واسطه. باينجهت منطق صورى داراى سه بخش است:

1- تصورات ساذجه.

2- اقوال مؤلّفه.

3- استدلال از جهت صورت.

استدلال از جهت ماده نيز بر سه قسم است:

1- استدلال از مبادى يقينيه بطريقيكه مؤدى بعلم باشد.

2- استدلال مركب از مقدمات ظنيه.

3- استدلال بمقدمات كاذبه يا بطوريكه مقدمات در ظاهر مشتمل بر نتيجه باشد نه حقيقت.

ارسطو در مورد هريك از قسمتهاى مذكور كتابى جداگانه نوشته است:

1- رساله (غاطيغورياس) راجع بمقولات عشر.

2- رساله (بارى‌ارميناس) در بيان قضايا و اقسام آن.

3- رساله (انولوطيقاى اولى) راجع بقياس و ضروب منتجه.