باشد، كه به نظر من احتمالى بسيار بعيد است كه صدرا با آن‌همه اشتغالات علمى به چنين كارى دست‌يازيده باشد. به هرحال، از آنجا كه گفته‌اند: حرف شنيدن ادب است، من پيشنهاد اين سروران را پذيرفتم و مشغول كار شدم. در ضمن تصحيح به دو نسخه فرعى ديگر دست يافتم؛ و بدين ترتيب علاوه بر نسخه اصل، پنج نسخه فرعى فراهم آمد، كه كمى بعد معرّفى خواهند شد.

با اصل قرار دادن دستخط مؤلّف به مقابله نسخه‌ها پرداختم و حتّى الامكان كوشيدم حرمت اصل را نگه‌دارم و تا آنجا كه امكان دارد تغييرش ندهم. امّا مواردى- البتّه بسيار اندك- پيش آمد كه اين امر ميسّر نشد؛ به ناچار با مراجعه به منبعى كه مؤلّف از آن استفاده كرده بود [1] و يا به اجتهاد خودم، كلمه و يا عبارت صحيح را در داخل دو قلّاب قرار دادم و اختلاف نسخ را در پاورقى يادداشت كردم.

چندين مورد هم، در برخى از نسخ فرعى اضافاتى ديده شد كه در اصل نبود و يا مؤلّف خط زده و باطل كرده بود. من آنها را در پايان رساله آوردم. احتمال مى‌رود كه برخى از ناسخان به منابع رساله دسترسى داشته‌اند و مطابق ذوق و سليقه خود آنها را افزوده‌اند- و اللّه اعلم.

خلاصه، بدين ترتيب رساله براى چاپ آماده شد. اميد است مورد قبول اهل علم و عرفان واقع شود و معرفت خواهان و فرهنگ دوستان و دانشجويان را به كار آيد.

شناسنامه نسخه‌ها

1. نسخه اصل: در ماه شعبان سال 1027 هجرى شمسى، يعنى 23 سال پيش از مرگ مؤلّف بدست مؤلّف با خط جلىّ و درست كتابت يافته، در كتابخانه مركزى دانشگاه تهران (شماره 1/ 10693) نگهدارى مى‌شود. شناختى كه من از خط صدرا دارم اين‌

[1] براى نمونه، ر. ك: پاورقى ص 208.