چرا فلسفه در شيعه باقى ماند

چنان‌كه عامل مؤثر در پيدايش تفكر فلسفى و عقلى در ميان شيعه و به وسيله شيعه در ميان ديگران ذخاير علمى بوده كه از پيشوايان شيعه به يادگار مانده عامل موثر در بقاى اين طرز تفكر در ميان شيعه نيز همان ذخاير علمى است كه پيوسته شيعه به سوى آنها با نظر تقديس و احترام نگاه مى‌كند و براى روشن شدن اين مطلب كافى است كه ذخاير علمى اهل بيت عليهم السلام را با كتب فلسفى كه با مرور تاريخ نوشته شده بسنجيم، زيرا عياناً خواهيم ديد كه روز به روز فلسفه به ذخاير علمى نامبرده نزديك‌تر مى‌شد تا در قرن يازده هجرى تقريبا به همديگر منطبق گشته و فاصله‌اى جز اختلاف تعبير در ميان نمانده است.

چند تن از نوابغ علمى شيعه‌

الف- ثقة الاسلام محمد بن يعقوب كلينى (متوفاىِ 329 ه. ق). وى در شيعه اولين كسى است كه روايات شيعه را از اصول (هر يك از محدثين روايت‌هايى كه از ائمه اهل بيت اخذ كرده بود در كتابى جمع آورى مى‌كرده و كتاب نامبرده «اصل» ناميده مى‌شد) استخراج و تقطيع كرده و به ترتيب ابواب فقه و اعتقاد مرتب ساخته است.

كتاب وى كه‌ كافى‌ ناميده مى‌شود به سه بخش اصول و فروع و روضه (متفرقات) منقسم و به شانزده هزار و صد و نود و نه حديث مشتمل است و معتبرترين و معروف‌ترين كتاب حديثى است كه در عالم تشيع شناخته مى‌شود و سه كتاب ديگر كه تالى‌ كافى‌ مى‌باشند.

كتاب‌ فقيه‌ شيخ صدوق محمدبن بابويه قمى (متوفاى 381 ه. ق). كتاب‌ تهذيب‌ و كتاب‌ استبصار تأليف شيخ طوسى متوفاى سال 460 هجرى قمرى مى‌باشد.

ب- ابوالقاسم جعفر بن حسن بن يحيى حلى معروف به محقق (متوفاى‌