ولى در استنباط [1] احكام شرعيه نظر به ادله‌اى كه قائم شده علاوه به خبر متواتر و قطعى به خبر واحد نيز كه نوعا مورد وثوق باشد عمل مى‌شود.

پس خبر متواتر و قطعى پيش شيعه مطلقا حجت و لازم الاتباع است و خبر غير قطعى (خبر واحد) به شرط اين‌كه مورد وثوق نوعى باشد تنها در احكام شرعيه حجت مى‌باشد.

تعليم و تعلم عمومى در اسلام‌

تحصيل علم يكى از وظايف دينى اسلام است، پيغمبر اكرم صلى الله عليه و آله مى‌فرمايد: [2] «طلب علم براى هر مسلمانى فريضه (وظيفه واجب) مى‌باشد». و طبق اخبارى كه با شواهد قطعيه تأييد شده است مراد از اين علم دانستن اصول سه‌گانه اسلامى توحيد، نبوت و معاد با لوازم قريب آنهاست و دانستن تفصيل احكام و قوانين اسلامى است براى هر فرد به اندازه ابتلاء و احتياج وى.

البته روشن است كه تحصيل علم به اصول دين، اگرچه با دليل اجمالى باشد براى همه ميسر و در خور توانايى است ولى تحصيل علم به تفصيل احكام و قوانين دينى از راه استفاده و استنباط فنى از مدارك اصلى كتاب و سنت (فقه استدلالى) كار همه كس نيست و تنها در خور توانايى برخى از افراد مى‌باشد و در اسلام حكم طاقت فرسا (حرجى) تشريع نشده است.

از اين روى تحصيل علم به احكام و قوانين دينى از راه دليل به‌طور واجب كفايى به بعضى از افراد كه توانايى و صلاحيت آن‌را دارند اختصاص يافته و وظيفه بقيه افراد طبق قاعده عمومى وجوب رجوع جاهل به عالم (قاعده رجوع به خبره) آن است كه‌

[1] . بحث حجيت خبر واحد از علم اصول‌

[2] . بحارالانوار، ج 1، ص 55