الكلم» [1]، و خليفه‌اش فرموده: «لا آية اكبر منّى»، و بعضى از ورثه‌اش گويد:

بيت‌

اگر چه آينه روى جان‌فزاى تواند

همه عقول و نفوس و عناصر و افلاك‌

ولى، كسى ننمايد تو را، چنانكه توئى‌

به جز دلِ من، مسكينِ بى‌دل غمناك‌

و آدمى است، هيكل توحيد. خداوند مجيد در قرآن فرموده: «مَنْ قَتَلَ نَفْساً بِغَيْرِ نَفْسٍ أَوْ فَسادٍ فِي الْأَرْضِ فَكَأَنَّما قَتَلَ النَّاسَ جَمِيعاً» [2] واحدشان «كلّ» و كلّ شان «واحد» ند [3]: «و فيك انطوى العالم الاكبر» و لهذا، در دعاى تعقيب- كه مأثور است- مى‌گوئى: «اللّهم انّى اصبحت اشهدك و كفى بك شهيدا و اشهد ملائكتك و حملة عرشك و سكّان سماواتك و ارضيك و انبيائك و رسلك و الصّالحين من عبادك و امائك فاشهد لى» [4]- الدّعاء-

و مصلّى بايد در عموم سلام، بر ملائكه و عباد اللّه الصّالحين، ملائكه مهيمين و رجال الله مهيمين و مجذوبين را داخل كند كه ردّ سلام واجب است و بر خداوند- جلّ شأنه- كه مهيمن آنهاست، واجب است كه از جانب آنها، جواب سلام مسلم را بدهد، و كفى به فخرا و شرفا و كرامة له.

مسألة: چنانكه هر يك از افعال نماز را مندوبى است كه بعضى از آنها را ذكر كرديم، خود نماز را هم، پنج مندوب است.

اوّل- توجّه به هفت تكبير كه از آن جمله است، «تكبيرة الاحرام» و در ميانه آنها خوانده مى‌شود سه دعا. پس بايد سه تكبير بگويد و دعا بخواند، و بعد، دو تكبير بگويد و دعاى ديگر را بخواند، و بعد دو تكبير بگويد كه دومين «تكبيرة الاحرام» باشد و دعاى توجيه را بخواند. صورتش اين است كه: سه مرتبه «اللّه اكبر» بگويد و