باب ششم، در «نبوّت» است و در آن، چند فصل است:

فصل در نبوّت مطلقه است:

بايد دانست كه مناهج اثبات نبوّت، در نزد متكلّمين و حكماى الهيّين و متألّهين مختلف است. [1] امّا طريقه محقّقين متكلّمين آن است كه: واجب است بر خداى تعالى، فرستادن «نبى» به سوى خلق، از راه وجوب لطف و وجوب اصلح بر او- تعالى- و وجوب دو گونه است؛ وجوب «من اللّه»، و وجوب «على اللّه»، و هر دو حق است:

اوّل‌ [2] آن است كه حق تعالى، تا سدّ جميع انحاء عدم معلول نكند، آن معلول، «وجود» نمى‌پذيرد. پس، ماهيّت امكانيّه، با استواء «وجود» و «عدم» نظر به ذاتش، بلكه با اينكه «وجود» به آن اولى شود از «عدم» و هنوز «عدم» بر سبيل مرجوحيّت جايز باشد، موجود نمى‌شود. مثلا احتراق در هيزم يابس، و اضائت جوانب آن، بى‌مشيّت خداى تعالى، بعد از تهيئت اسباب، مثل مصادفت آتش لازم مى‌شود و موجود مى‌شود و آن دو معلول، در آن وقت، متمكّن از «عدم» نيستند.

و امّا وجوب «على اللّه»، معنى‌اش آن است كه: بر حكيم تعالى، اخلال به او جايز نيست كه اگر بر فرض محال، اخلال به او كند، مورد اعتراض و «چون و چرا» مى‌شود، در نزد عقلا.

پس مى‌گوئيم كه: از اقسام واجب على اللّه، «لطف» است و از انواع وجوب لطف‌