حكيمى به نام سبزوارى‌

يكى از بزرگان فكرى مشرق زمين، ملا هادى سبزوارى است‌ [1]. او يكى از چهره‌هاى درخشان حكمت و عرفان در قرن سيزدهم شناخته مى‌شود: مردى كه در اوايل اين قرن، ظهور نمود و در اواخر آن نيز، خاموش شد، ولى با آثارى كه بر جاى نهاد، بعد از مرگ خود، تولّدى دوباره و چند باره داشت.

كمتر كسى است با فلسفه اسلامى سروكار داشته باشد، امّا نام پرآوازه فيلسوف سبزوارى، وى را به خود جلب نكرده باشد. انديشگر بزرگ سبزوارى، كسى بود كه آثار ارزنده‌اى از خود به ياد گذارده و در عرصه فلسفه و حكمت عقلى شاگردانى بزرگ تربيت نمود [2]:

سبزوارى، بزرگترين فيلسوف اسلامى و ايرانى، در سيصد سال اخير است كه در تشريع و ترويج فلسفه ما بعد الطّبيعه و حكمت اشراق، از طريق تدريس و تأليف- به نظم و نثر- خدماتى شايان عهده‌دار شد و مخصوصا حكمت متعاليه ملا صدرا را، بسط و تكامل داد ... او از حيث عرفانى و بصيرت و حكمت و مزج مبانى فلسفى و استدلال‌هاى منطقى، با حقايق عرفانى و معانى كشف و شهود و سير و سلوك، اگر بى‌نظير نباشد، كم نظير است. [3]

اين نظر مدوّن ديوان حكيم ملا هادى سبزوارى (ديوان اسرار) است.

بارى حكيم سبزوارى، متألّهى ربّانى و فيلسوفى بزرگ بود كه در سال 1212- مقارن با رحلت علامه سيد محمد مهدى بحر العلوم- به دنيا آمد و در هشت سالگى، پدرش را از دست داد و براى تحصيل، راه مشهد در پيش گرفت. اين در حالى بود كه‌