كند و اصلاح نمايد.

إِنْ أُرِيدُ إِلَّا الْإِصْلاحَ مَا اسْتَطَعْتُ وَ ما تَوْفِيقِي‌ إِلَّا بِاللَّهِ‌ هود: 88.

يعنى جز اصلاح مقصدى ندارم آنچه بتوانم و اصلاح كردنم نيست مگر بيارى خدا مراد از توفيق آن بود كه ميان آنقوم و پذيرفتن حق موافقت ايجاد كند. و توفيق در آيه همان اصلاح است.

وفى‌: وفاء و ايفاء بمعنى تمام كردن است «وَفَى‌ بعهده و أَوْفَى‌ بعهده» يعنى پيمانش را بانجام برد و بآن عمل كرد. «أَوْفَيْتُ‌ الكيل و الوزن» پيمانه و توزين را تمام و كامل كردم. وفاء بعهد و ايفاء بعهد آنست كه آنرا بدون كم و كاست و مطابق وعده انجام دهى.

وُفِّي‌: (بضم واو و كسر فاء) تمام بودن و زياد شدن. وفىّ (بفتح واو) بمعنى تمام شده و كامل است ايضا وافى.

أَ لا تَرَوْنَ أَنِّي‌ أُوفِي‌ الْكَيْلَ وَ أَنَا خَيْرُ الْمُنْزِلِينَ‌ يوسف: 59. آيا نمى‌بينيد كه من پيمانه را كامل ميدهم و بهترين پذيرائى كنندگانم.

وَ إِذا قُلْتُمْ فَاعْدِلُوا وَ لَوْ كانَ ذا قُرْبى‌ وَ بِعَهْدِ اللَّهِ‌ أَوْفُوا انعام: 152. و چون سخن گفتيد بعدالت سخن گوئيد و لو در باره اقرباى خويش باشد و به پيمان خدا وفا كنيد.

أَوْفَى‌: اسم تفضيل است بمعنى تمامتر. وَ أَنَّ سَعْيَهُ سَوْفَ يُرى‌. ثُمَّ يُجْزاهُ الْجَزاءَ الْأَوْفى‌ نجم: 40 و 41.

تلاش انسان حتما بزودى ديده خواهد شد سپس با آن تلاش و كار مجازات شود جزائى كاملتر.

تَوْفِيَة: تمام دادن حق است «وَفَّى‌ فلانا حقّه‌ تَوْفِيَةً» يعنى حق او را تمام و كمال داد وَ وُفِّيَتْ‌ كُلُّ نَفْسٍ ما كَسَبَتْ وَ هُمْ لا يُظْلَمُونَ‌ آل عمران:

25. هر نفس آنچه كرده تمام داده شود و آنها در باره رسيدن بتمام حق مظلوم نميشوند. وَ إِنَّما تُوَفَّوْنَ‌ أُجُورَكُمْ يَوْمَ الْقِيامَةِ آل عمران: 185. جز اين نيست كه پاداشتان را بالتمام در روز