و نيز بمعنى چرك آمده است و قَذِر (بفتح قاف و كسر ذال) بمعنى چركين و غير نظيف ميباشد.

فيومى در مصباح گفته: «نَجِسَ‌ الشّى‌ء فهو نَجَسٌ: إذا كان قذرا غير نظيف» در قاموس و اقرب الموارد گفته «النَّجَس: ضدّ الطّاهر».

ناگفته نماند سوره توبه كه اين آيه از آنست در سال نهم هجرت پس از فتح مكّه نازل شده و بحكم آيه مشركين از دخول به مسجد الحرام ممنوع شدند بنا بر آنكه گفته شد معنى آيه چنين ميشود: مشركان فقط يكپارچه كثافت و پليدى‌اند پس از امسال ديگر بمسجد الحرام نزديك نشوند و ظاهرا مراد كثافت باطنى است نه اينكه مثل بول و غائط و سگ نجس‌اند.

بهر حال از آيه نجاست مشركان فهميده نميشود نجاست آنها و اهل كتاب را بايد از روايات استفاده كرد در الميزان گويد: تعليل منع دخول مسجد الحرام باينكه نجس‌اند، اعتبار نوعى قذارت در آنهاست مثل اعتبار نوعى طهارت و نزاهت در مسجد الحرام و اين هر طور كه باشد غير از آن حكم است كه با مشركان نميشود با رطوبت ملاقات كرد. المنار گويد: قول جمهور كه نجاست را معنوى گفته‌اند اظهر است ... امّا قول باينكه اعيان آنها نجس است، نجاست در لغت قرآن بدين معنى نيست بلكه آن در لغت قرآن قذارت ذاتى و بد بوئى ذات است و بشهادت حسّ وجود مشركان مثل وجود سائر بشر است.

در مجمع فرموده: فقهاء در نجس العين بودن كافر اختلاف كرده‌اند، ظهور آيه بر نجس العين بودن دلالت دارد، روايت شده: عمر بن عبد العزيز بعاملان خويش نوشت: يهود و نصارى را از دخول مساجد منع كنيد كه خدا فرموده: إِنَّمَا الْمُشْرِكُونَ‌ نَجَسٌ‌ فَلا يَقْرَبُوا الْمَسْجِدَ الْحَرامَ ... فقهاء ما گفته‌اند: هر كه با رطوبت بكافر دست دهد بايد دستش را آب بكشد ...

انجيل‌: كتابى بود كه بحضرت عيسى عليه السّلام نازل شد و آن بتصريح‌