كتم: كتم‌ و كتمان‌ بمعنى پنهان كردن است «كَتَمَ‌ الشى‌ء كَتْماً و كِتْمَاناً اخفاه». وَ قالَ رَجُلٌ مُؤْمِنٌ مِنْ آلِ فِرْعَوْنَ‌ يَكْتُمُ‌ إِيمانَهُ‌ غافر: 28. مردى از آل فرعون كه ايمان خويش را مخفى ميداشت، گفت ...

إِنَّ الَّذِينَ‌ يَكْتُمُونَ‌ ما أَنْزَلْنا مِنَ الْبَيِّناتِ وَ الْهُدى‌ مِنْ بَعْدِ ما بَيَّنَّاهُ لِلنَّاسِ فِي الْكِتابِ أُولئِكَ يَلْعَنُهُمُ اللَّهُ وَ يَلْعَنُهُمُ اللَّاعِنُونَ. إِلَّا الَّذِينَ تابُوا وَ أَصْلَحُوا وَ بَيَّنُوا ... بقره: 159 و 160.

آيه شريفه راجع بكتمان علم و بى‌خبر گذاشتن مردم شديدا تهديد ميكند بقول ابن عباس و بعضى ديگر آن درباره علماء يهود و نصارى است كه رسالت رسول خدا صلّى اللّه عليه و آله را كه در تورات و انجيل بود كتمان كردند طبرسى بعد از نقل اين، فرموده بقولى آيه شامل هر كسى است كه ما انزل اللّه را كتمان دارد و اين قول اقوى و اختيار بلخى است.

نگارنده نيز اطلاق و عموم را اختيار ميكنم زيرا كتمان ما انزل اللّه سدّ راه خدا و راه سعادت است خواه بوسيله مسلمان باشد يا غير مسلمان آنانكه وصايت رسول خدا صلّى اللّه عليه و آله را كتمان كرده و خلافت را از مسير اسلامى منحرف كردند مگر ضررش كم بود.

در كافى باب البدع از رسول خدا صلّى اللّه عليه و آله نقل شده:

«إِذَا ظَهَرَتِ الْبِدَعُ فِي أُمَّتِي فَلْيُظْهِرِ الْعَالِمُ عِلْمَهُ فَمَنْ لَمْ يَفْعَلْ فَعَلَيْهِ لَعْنَةُ اللَّهِ».

در مجمع از آنحضرت منقول است‌

«مَنْ سُئِلَ عَنْ عِلْمٍ يَعْلَمُهُ‌ فَكَتَمَهُ‌ أُلْجِمَ يَوْمَ الْقِيَامَةِ بِلِجَامٍ مِنْ نَارٍ».

در تفسير عياشى رواياتى نقل شده كه امام بايد امام بعدى را معرفى كند و مراد از هدايت در آيه على عليه السّلام است و نظير آن اينها همه از باب بيان مصداق‌اند.

كثب: يَوْمَ تَرْجُفُ الْأَرْضُ وَ الْجِبالُ وَ كانَتِ الْجِبالُ‌ كَثِيباً مَهِيلًا مزمل:

14. كثيب بمعنى تلّ شن و اصل كثب بمعنى جمع است، «كثب الشّى‌ء كثبا:

جمعه» در صحاح گويد: تلّ شن را كثيب گويند كه بمكانى ريخته و جمع‌