لَوْمَا: مثل لولا براى تحضيض و تشويق و توبيخ است و فقط يكبار در قرآن آمده است‌ لَوْ ما تَأْتِينا بِالْمَلائِكَةِ إِنْ كُنْتَ مِنَ الصَّادِقِينَ‌ حجر: 7.

لوم: سرزنش. آن نوعا در مقابل چيزى است كه بملامت كننده ناگوار و بملامت شده نامناسب باشد. فَلا تَلُومُونِي‌ وَ لُومُوا أَنْفُسَكُمْ‌ ابراهيم:

22. مرا ملامت نكنيد خود را ملامت كنيد.

تلاوم: ملامت كردن يكديگر است‌ فَأَقْبَلَ بَعْضُهُمْ عَلى‌ بَعْضٍ‌ يَتَلاوَمُونَ‌ قلم: 30. بعضى ببعضى رو كردند و همديگر را سرزنش مى‌نمودند.

لومة: بمعنى ملامت است‌ يُجاهِدُونَ فِي سَبِيلِ اللَّهِ وَ لا يَخافُونَ‌ لَوْمَةَ لائِمٍ‌ مائده: 54. در راه خدا جهاد ميكنند و از ملامت سرزنش كننده‌اى نمى‌ترسند.

ملوم: اسم مفعول است‌ فَتُلْقى‌ فِي جَهَنَّمَ‌ مَلُوماً مَدْحُوراً اسراء 39.

مليم: بضمّ ميم اسم فاعل است بمعنى ملامت كننده‌ فَالْتَقَمَهُ الْحُوتُ وَ هُوَ مُلِيمٌ‌ صافات: 142. ماهى او را بلعيد حال آنكه خودش را ملامت ميكرد كه چرا از ميان قوم خويش خارج شدم و يا قوم خويش را ملامت ميكرد كه او را بتنگ آورده سبب خروج وى گشتند طبرسى آنرا مستحق لوم معنى كرده و گويد: مليم آنست كار ملامت آور كند ولى ظاهرا اين درست نيست زيرا اسم مفعول آن ملام است پس مليم بمعنى ملامت كننده است.

فَأَخَذْناهُ وَ جُنُودَهُ فَنَبَذْناهُمْ فِي الْيَمِّ وَ هُوَ مُلِيمٌ‌ ذاريات: 40. فرعون و لشكريانش را گرفته و بدريا انداختيم حال آنكه خويشتن را ملامت ميكرد كه چرا از حق منصرف گشته است.

مجمع اين را مثل سابق گفته است.

لَوْن: رنگ. بمعنى جنس و نوع نيز آيد چنانكه راغب گفته است. قالُوا ادْعُ لَنا رَبَّكَ يُبَيِّنْ لَنا ما لَوْنُها بقره:

69. گفتند خدايت را بخوان بيان كند آن گاو چه رنگى دارد در آية ثُمَ‌