إِبْراهِيمَ مُصَلًّى وَ عَهِدْنا إِلى‌ إِبْراهِيمَ وَ إِسْماعِيلَ أَنْ طَهِّرا بَيْتِيَ لِلطَّائِفِينَ‌ ...

وَ إِذْ يَرْفَعُ إِبْراهِيمُ الْقَواعِدَ مِنَ الْبَيْتِ وَ إِسْماعِيلُ رَبَّنا تَقَبَّلْ مِنَّا بقره:

125 و 127. ايضا آيات سوره حجّ كه حاكى از بناء ابراهيم‌اند.

كفو: لَمْ يَلِدْ وَ لَمْ يُولَدْ. وَ لَمْ يَكُنْ لَهُ‌ كُفُواً أَحَدٌ اخلاص: 3 و 4. كفو كه بمعنى مثل، همتا و نظير است سه جور خوانده شده.

اول: بسكون فاء و همزه آخر.

دوم: بضمّ فاء و واو در آخر نه همزه.

سوم: بضمّ فاء و همزه آخر (مجمع) و كاف در همه مضموم است يعنى: خدا چيزى را نزاده و از چيزى زائيده نشده و هيچ چيز همتاى او نبوده و نيست اين كلمه فقط يكبار در قرآن آمده است.

كِفات: (بكسر كاف) أَ لَمْ نَجْعَلِ الْأَرْضَ‌ كِفاتاً. أَحْياءً وَ أَمْواتاً مرسلات: 25 و 26. كفات بمعنى جمع و قبض است «كفت الشّى‌ء الى نفسه: ضمّه و قبضه» در حديث آمده:

«اكفتوا صِبْيَانَكُمْ».

اطفالتان را بخودتان منضم كنيد أَ لَمْ نَجْعَلِ الْأَرْضَ‌ كِفاتاً. أَحْياءً وَ أَمْواتاً مرسلات: 25 و 26. كفات در آيه ظاهرا بمعنى فاعل و أَحْياءً وَ أَمْواتاً مفعول آنند يعنى آيا زمين را جامع زنده‌ها و مرده‌ها قرار نداديم كه بهر دو گروه وسعت ميدهد.

الميزان از كافى نقل كرده: على عليه السّلام وقت رجوع از صفّين بقبرستان نگريسته فرمود: اين كفات اموات است يعنى مساكن مردگان بعد بخانه‌هاى كوفه نگاه كرده فرموده:

«هَذِهِ‌ كِفَاتُ‌ الاحياء».

سپس اين آيه را خواند: أَ لَمْ نَجْعَلِ الْأَرْضَ‌ كِفاتاً. أَحْياءً وَ أَمْواتاً.

نگارنده گويد: از آيه شريفه استفاده ميشود كه زمين تا قيامت بزندگان و مردگان كفايت خواهد كرد و براى بشر هر قدر كه بيشتر باشد تنگ نخواهد شد و تأمين ارزاق را خواهد كرد.

خوف از آينده و نظريّه «مالتوس» عبث است، در عين حال كثرت نسل در اسلام ممدوح است و تحديد آن‌