إِنَ‌ أَكْرَمَكُمْ‌ عِنْدَ اللَّهِ أَتْقاكُمْ‌ حجرات: 13.

محترمترين و شريفترين شما نزد خدا پرهيزكارترين شما است اين آيه همان است كه افتخارات پوچ را زير پا گذاشته و ارزش انسان را در پيشگاه خدا فقط در تقوى برسميت ميشناساند و اگر پيامبران و امامان و فقهاء و نظير آنها را محترم ميداريم آنهم از «اتقى» بودنست و اگر سيّدى را بخاطر اجدادش محترم بداريم باز منتهى به «اتقى» بودن اجدادش ميباشد.

اقْرَأْ وَ رَبُّكَ‌ الْأَكْرَمُ‌. الَّذِي عَلَّمَ بِالْقَلَمِ‌ علق: 3 و 4. شايد مراد از اكرم آنست كه عطاى خدا ما فوق عطاها است لذا در مجمع «اعظم كرما» كه كرم هيچ كريم باو نميرسد گفته است.

مكرم (بصيغه فاعل) عزيز كننده.

وَ مَنْ يُهِنِ اللَّهُ فَما لَهُ مِنْ‌ مُكْرِمٍ‌ حج:

18. هر كه خدا خوارش كند او را عزيز دارنده‌اى نيست. مكرم (بصيغه مفعول) عزيز و شريف‌ بَلْ عِبادٌ مُكْرَمُونَ‌ انبياء: 26. بلكه بندگانى شريف‌اند مكرّمة (بصيغه مفعول) از باب تفعيل نيز بدان معنى است‌ فِي صُحُفٍ‌ مُكَرَّمَةٍ. مَرْفُوعَةٍ مُطَهَّرَةٍ عبس: 13 و 14.

وَ يَبْقى‌ وَجْهُ رَبِّكَ ذُو الْجَلالِ وَ الْإِكْرامِ‌ رحمن: 27. تَبارَكَ اسْمُ رَبِّكَ ذِي الْجَلالِ وَ الْإِكْرامِ‌ رحمن:

78. اكرام مانند تكريم در كتب لغت متعدّى آمده است «اكرم فلانا: شرّفه» در مفردات گفته: اكرام و تكريم آنست كه بكسى نفع خالصى يا شى‌ء شريفى رسانده شود.

خداوند داراى دو گونه صفات است: صفات جلال مثل عظمت، كبرياء، عزّت، غلبه، پاكى و غيره و صفات جمال كه مبيّن مقام نعمت و افاضه رحمت‌اند مثل علم، قدرت، جود، رحمت و غيره. لفظ «ذُو الْجَلالِ» راجع بصفات جلال و عظمت و لفظ «الْإِكْرامِ» راجع بصفات جمال و نعمت و رحمت است پس اكرام در