همه جا از باب افعال بكار رفته و شامل رستگارى دنيا و آخرت است.

و سبب آن پيروى از خواسته‌هاى عقل و دستورات دين ميباشد.

فَلَق: (بر وزن فلس) شكافتن.

«فَلَقَ‌ الشّى‌ء فَلْقاً: شقّه». فَالِقٌ‌: شكافنده انفلاق شكافته شدن‌ فَانْفَلَقَ‌ فَكانَ كُلُّ فِرْقٍ كَالطَّوْدِ الْعَظِيمِ‌ شعراء: 63.

دريا بشكافت و هر قسمتش مانند كوه بزرگى گرديد.

إِنَّ اللَّهَ‌ فالِقُ‌ الْحَبِّ وَ النَّوى‌ ...

انعام: 95. خدا شكافنده دانه و هسته است. فالِقُ‌ الْإِصْباحِ وَ جَعَلَ اللَّيْلَ سَكَناً انعام: 96. شكافنده صبح است و شب را وقت آرامش قرار داده است.

(الْفَلَقْ‌): قُلْ أَعُوذُ بِرَبِ‌ الْفَلَقِ‌. مِنْ شَرِّ ما خَلَقَ. وَ مِنْ شَرِّ غاسِقٍ إِذا وَقَبَ. وَ مِنْ شَرِّ النَّفَّاثاتِ فِي الْعُقَدِ فلق 1- 4.

فلق (بر وزن فرس) اسم مصدر است بمعنى شكافته شده طبرسى آنرا شكاف وسيع گفته، در قاموس و اقرب چند معنى از قبيل صبح، دره، شكاف گفته و نيز گفته‌اند: «الخلق كلّه».

مخلوق را از آن فلق گويند كه خداوند آنها را همانطور كه در «فطر» گفته شد با شكافتن و شكفتن بوجود آورده است.

بنظر نگارنده مراد از «فلق» در آيه همه خلق است نه صبح گر چه آن نيز از مصاديق فلق است يعنى: بگو پناه مى‌برم بپروردگار خلق از شرّ آنچه خلق كرده دو آيه از حيث عموم با هم مساوى‌اند نا گفته نماند همه مخلوق داراى جنبه خير و شرّاند اتومبيل داراى خير است كه شخص را بمقصد ميرساند و داراى شرّ است كه در اثر سقوط هم خودش از بين ميرود و هم شخص را از بين ميبرد.

پول داراى خير است كه شخص را بهدف ميرساند و داراى شرّ است كه شايد براى گرفتن و بردن آن شخص را بكشند، نفت داراى خير است كه منزل را گرم ميكند و داراى شرّ است كه شايد منزل را در اثر غفلت بآتش‌