آمده: «فُزِّعَ‌ عن فلان: كشف عنه الفزع» در مجمع و مفردات نيز چنين گفته است. يعنى چون ترس از قلوبشان برداشته شد گفتند: پروردگارتان چه گفت؟

وَ يَوْمَ يُنْفَخُ فِي الصُّورِ فَفَزِعَ‌ مَنْ فِي السَّماواتِ وَ مَنْ فِي الْأَرْضِ إِلَّا مَنْ شاءَ اللَّهُ وَ كُلٌّ أَتَوْهُ داخِرِينَ‌ نمل:

87. گفته‌اند ذكر «فزع» بصيغه ماضى پس از «ينفخ» براى محقق الوقوع بودن است ظاهر معنى آنست كه:

روزى كه در صور دميده شود اهل آسمانها و زمين بفزع افتند مگر آنكه خدا خواهد و همه خاضعانه بسوى خدا آيند.

بنظر ميايد: مراد از نفخ صور نفخه دوم و زنده شدن مردگان است كه نفخه اول ظاهرا دفعى و مجالى بخوف نخواهد داد ما يَنْظُرُونَ إِلَّا صَيْحَةً واحِدَةً تَأْخُذُهُمْ وَ هُمْ يَخِصِّمُونَ. فَلا يَسْتَطِيعُونَ تَوْصِيَةً وَ لا إِلى‌ أَهْلِهِمْ يَرْجِعُونَ‌ يس: 49- 50. و نيز مؤيّد آن جمله‌ إِلَّا مَنْ شاءَ اللَّهُ‌ است كه در ترس نخواهند بود و آنها باحتمال قوى نيكوكارانند كه در آيه 89 نمل فرموده‌ مَنْ جاءَ بِالْحَسَنَةِ فَلَهُ خَيْرٌ مِنْها وَ هُمْ مِنْ‌ فَزَعٍ‌ يَوْمَئِذٍ آمِنُونَ‌ و ايضا مؤيّد آن‌ وَ كُلٌّ أَتَوْهُ داخِرِينَ‌ است كه همه ترسيده و خاضعانه پيش خدا خواهند آمد.

ولى آيه‌ وَ نُفِخَ فِي الصُّورِ فَصَعِقَ مَنْ فِي السَّماواتِ وَ مَنْ فِي الْأَرْضِ إِلَّا مَنْ شاءَ اللَّهُ ثُمَّ نُفِخَ فِيهِ أُخْرى‌ فَإِذا هُمْ قِيامٌ يَنْظُرُونَ‌ زمر: 68. راجع بنفخ اول است كه همه جز آنكه خدا خواهد خواهند مرد ظاهرا مراد ملائكه‌اند كه مرگ شامل حالشان نخواهد بود شايد مراد از فزع در آيه اول مرگ باشد آنوقت نظير آيه دوم بوده و كُلٌّ أَتَوْهُ داخِرِينَ‌ راجع بنفخ دوم خواهد بود. و اللّه العالم.

فزع چون با الى متعدى شود بمعنى استغاثه آيد «فَزِعَ‌ اليه» يعنى باو پناه برد و استغاثه كرد و چون با «لام» متعدّى شود معنى پناه دادن ميدهد