responsiveMenu
فرمت PDF شناسنامه فهرست
   ««صفحه‌اول    «صفحه‌قبلی
   جلد :
صفحه‌بعدی»    صفحه‌آخر»»   
   ««اول    «قبلی
   جلد :
بعدی»    آخر»»   
نام کتاب : قاموس قرآن نویسنده : قرشی، سید علی اکبر    جلد : 4  صفحه : 67

گرفت. اين كنايه از تكبّر است. اين كلمه يكبار بيشتر در قرآن نيست.

مقام شامخ، حسب شامخ نيز گفته شده در زيارت وارث هست‌

«أَشْهَدُ أَنَّكَ كُنْتَ نُوراً فِي الْأَصْلَابِ‌ الشَّامِخَةِ».

شمأز: تنفّر. «وَ إِذا ذُكِرَ اللَّهُ وَحْدَهُ‌ اشْمَأَزَّتْ‌ قُلُوبُ الَّذِينَ لا يُؤْمِنُونَ بِالْآخِرَةِ» زمر: 45. چون خدا به وحدانيت خوانده شود دلهاى آنانكه بقيامت ايمان ندارند رميده و متنفّر شود. آن بعكس شادمان شدن است چنانكه در ذيل آيه آمده‌ «وَ إِذا ذُكِرَ الَّذِينَ مِنْ دُونِهِ إِذا هُمْ يَسْتَبْشِرُونَ».

اين لفظ در قرآن تنها يكبار آمده است.

شمس: خورشيد. اين كلمه سى و سه بار در قرآن مجيد آمده و قرآن بذكر آن اهميت بسيار قائل است و پيوسته با الف و لام عهد ذكر شده مگر در آيه‌ «لا يَرَوْنَ فِيها شَمْساً وَ لا زَمْهَرِيراً» انسان: 13.

خورشيد بامر خدا مسخر و رام شده است‌ «وَ سَخَّرَ الشَّمْسَ‌ وَ الْقَمَرَ كُلٌّ يَجْرِي لِأَجَلٍ مُسَمًّى» رعد: 2. و آن از آيات قدرت خداوند است‌ «وَ مِنْ آياتِهِ اللَّيْلُ وَ النَّهارُ وَ الشَّمْسُ‌ وَ الْقَمَرُ ...» فصلت: 37.

[حركت خورشيد]

«وَ الشَّمْسُ‌ تَجْرِي لِمُسْتَقَرٍّ لَها ذلِكَ تَقْدِيرُ الْعَزِيزِ الْعَلِيمِ‌ ... لَا الشَّمْسُ‌ يَنْبَغِي لَها أَنْ تُدْرِكَ الْقَمَرَ وَ لَا اللَّيْلُ سابِقُ النَّهارِ وَ كُلٌّ فِي فَلَكٍ يَسْبَحُونَ» يس:

38 و 40. «مستقر» روى قاعده عربيت ميتواند مصدر ميمى، اسم زمان و اسم مكان باشد. لام آن بمعنى الى يا براى غايت است.

نگارنده ترجيح ميدهم كه آن مصدر ميمى و لام براى غايت باشد يعنى:

خورشيد تا قرار يافتن و خاموش شدن خويش جارى و روان است (يا بقرار گاهش روان است) ولى آيه زير احتمال مصدريّت را تقويت ميكند:

«وَ سَخَّرَ الشَّمْسَ‌ وَ الْقَمَرَ كُلٌّ يَجْرِي لِأَجَلٍ مُسَمًّى» رعد: 2.

در آيه دوم فرموده: خورشيد قدرت آنرا ندارد كه بماه برسد و شب از

نام کتاب : قاموس قرآن نویسنده : قرشی، سید علی اکبر    جلد : 4  صفحه : 67
   ««صفحه‌اول    «صفحه‌قبلی
   جلد :
صفحه‌بعدی»    صفحه‌آخر»»   
   ««اول    «قبلی
   جلد :
بعدی»    آخر»»   
فرمت PDF شناسنامه فهرست