responsiveMenu
فرمت PDF شناسنامه فهرست
   ««صفحه‌اول    «صفحه‌قبلی
   جلد :
صفحه‌بعدی»    صفحه‌آخر»»   
   ««اول    «قبلی
   جلد :
بعدی»    آخر»»   
نام کتاب : قاموس قرآن نویسنده : قرشی، سید علی اکبر    جلد : 4  صفحه : 337

است. راغب گفته: «الْعَرَاءُ: مكان لَا سُتْرَةَ بِهِ» در مجمع فرموده: عراء فضائى است كه درخت و غيره آنرا نپوشانده و بقولى آن زمين خالى است شاعر گويد:

وَ رَفَعْتُ رَجُلًا لَا أَخَافُ عِثَارَهَا

 

وَ نَبَذْتُ بِالْبَلَدِ الْعَرَاءِ ثِيَابِي‌

 

اين كلمه در قرآن مجيد دو بار آمده و هر دو درباره افتادن حضرت يونس از شكم ماهى بمكان خالى است‌ «فَنَبَذْناهُ‌ بِالْعَراءِ وَ هُوَ سَقِيمٌ» صافات:

145. «لَوْ لا أَنْ تَدارَكَهُ نِعْمَةٌ مِنْ رَبِّهِ لَنُبِذَ بِالْعَراءِ وَ هُوَ مَذْمُومٌ» قلم: 49.

عزب: عزوب بمعنى غائب شدن، مخفى شدن، دور شدن است. در صحاح گفته: «عَزَبَ‌ عَنِّي فُلَانٌ: بَعُدَ وَ غَابَ» در اقرب الموارد گفته: «عَزَبَ‌ عَنْهُ‌ عُزُوباً:

بعد و غاب و خفي» «وَ ما يَعْزُبُ‌ عَنْ رَبِّكَ مِنْ مِثْقالِ ذَرَّةٍ فِي الْأَرْضِ وَ لا فِي السَّماءِ» يونس: 61. «لا يَعْزُبُ‌ عَنْهُ مِثْقالُ ذَرَّةٍ فِي السَّماواتِ وَ لا فِي الْأَرْضِ» سباء: 3. يعنى از علم و قدرت خدا چيزى دور و غائب نميشود و لو هموزن ذرّه باشد. مثل: «إِنَّ اللَّهَ لا يَخْفى‌ عَلَيْهِ شَيْ‌ءٌ فِي الْأَرْضِ وَ لا فِي السَّماءِ» آل عمران: 5.

در نهج البلاغه خطبه 136 فرموده:

«حَتَّى تَؤُوبَ إِلَى الْعَرَبِ‌ عَوَازِبُ‌ أَحْلَامِهَا».

تا بعرب غائبات عقول آنها باز گردد و در نامه 45 خطاب بدنيا ميگويد:

«اعْزُبِي‌ عَنِّي».

از من دور شو اين كلمه فقط دو بار در قرآن مجيد آمده است.

عَزْر: (بر وزن فلس) يارى. همچنين است تعزير. در اقرب الموارد آمده:

«عَزَّرَ فُلَاناً: أَعَانَهُ- عَزَّرَ زيدا: اعانه و قوّاه و نصره بلسانه و سيفه».

«لِتُؤْمِنُوا بِاللَّهِ وَ رَسُولِهِ وَ تُعَزِّرُوهُ‌» فتح: 9. تا بخدا و رسولش ايمان بياوريد و رسولش را يارى كنيد.

راغب گويد: تعزير نصرت توأم با تعظيم است. و تعزير (تنبيه مجرم) را از آن تعزير گويند كه آن تأديب است و تأديب يارى كردن بر مجرم است.

قرشى بنايى، على اكبر، قاموس قرآن - تهران، چاپ: ششم، 1412ق.

قاموس قرآن ؛ ج‌4 ؛ ص337

 

در صحاح و قاموس نيز تعظيم و توقير را از جمله معانى آن شمرده‌

نام کتاب : قاموس قرآن نویسنده : قرشی، سید علی اکبر    جلد : 4  صفحه : 337
   ««صفحه‌اول    «صفحه‌قبلی
   جلد :
صفحه‌بعدی»    صفحه‌آخر»»   
   ««اول    «قبلی
   جلد :
بعدی»    آخر»»   
فرمت PDF شناسنامه فهرست