responsiveMenu
فرمت PDF شناسنامه فهرست
   ««صفحه‌اول    «صفحه‌قبلی
   جلد :
صفحه‌بعدی»    صفحه‌آخر»»   
   ««اول    «قبلی
   جلد :
بعدی»    آخر»»   
نام کتاب : قاموس قرآن نویسنده : قرشی، سید علی اکبر    جلد : 4  صفحه : 278

ع‌

عين: حرف هيجدهم از الفباى عربى و بيست و يكم از الفباى فارسى در حساب ابجد بجاى عدد هفتاد است.

عِبْ‌ء: بكسر (ع) ثقل. «قُلْ ما يَعْبَؤُا بِكُمْ رَبِّي لَوْ لا دُعاؤُكُمْ» فرقان:

77. در مجمع فرموده: اصل عب‌ء در لغت بمعنى ثقل و بقولى بمعنى آماده كردن است. در قاموس گفته: عب‌ء بكسر اول بمعنى حمل و ثقل و ...

است بفتح اول هم ميايد و در مفردات نيز ثقل معنى شده. معنى آيه چنين ميشود: بگو پروردگارم بشما اعتناء نميكند و وقعى نمى‌نهد اگر نباشد خواندن شما بايمان. يعنى در شما نسبت بخدا نفع و ضررى نيست و خدا قدرى بشما قائل نيست ولى در حكمت خدا آمده كه شما را بايمان دعوت كند. معنى مشروح آيه در «دعو» گذشت. اين كلمه در قرآن مجيد فقط يكبار آمده است. در نهج البلاغه خطبه 107 در باره طالب دنيا فرموده:

«فَيَكُونُ الْمَهْنَأُ لِغَيْرِهِ وَ الْعِبْ‌ءُ عَلَى‌ ظَهْرِهِ‌».

گوارائى براى ديگرى و ثقل بر پشت وى ميشود.

عبث: بى غرض. آن بر وزن فليس بمعنى خلط است «عَبَثَ الشَّيْ‌ءَ بِالشَّيْ‌ءِ خَلَطَهُ بِهِ» و بر وزن فرس بمعنى بازى، شوخى و ارتكاب كار غير معلوم الفايده يا بى فايده صحيح است (اقرب الموارد).

«أَ فَحَسِبْتُمْ أَنَّما خَلَقْناكُمْ‌ عَبَثاً وَ أَنَّكُمْ إِلَيْنا لا تُرْجَعُونَ» مؤمنون: 115.

آيا پنداشتيد كه شما را بى غرض آفريديم و بسوى ما بر گردانده نميشويد «أَ تَبْنُونَ بِكُلِّ رِيعٍ آيَةً تَعْبَثُونَ‌» شعراء:

128. آيا بر هر بلندى ساختمانى بعبث ميسازيد بى آنكه غرض صحيحى در نظر داشته باشيد؟!

نام کتاب : قاموس قرآن نویسنده : قرشی، سید علی اکبر    جلد : 4  صفحه : 278
   ««صفحه‌اول    «صفحه‌قبلی
   جلد :
صفحه‌بعدی»    صفحه‌آخر»»   
   ««اول    «قبلی
   جلد :
بعدی»    آخر»»   
فرمت PDF شناسنامه فهرست