خودش را به تحمل وادار ميكند و آن توأم با مشقت است.

على هذا احتياج نداريم بآنكه گفته‌اند: خداوند كسانى را كه قدرت روزه دارند بين روزه و فديه مخيّر كرده و آن در صورتى بود كه روزه تازه واجب شده بود و مردم عادت نداشتند سپس اين حكم با جمله‌ «فَمَنْ شَهِدَ مِنْكُمُ الشَّهْرَ فَلْيَصُمْهُ» كه در آيه بعدى است نسخ گرديد. و در نسخ نيز گفته‌اند: كه فقط حكم غير عاجزان نسخ گرديد و عاجزان در تحت عموم باقى ماندند.

ملاحظه آيات 183 تا 187 بقره نشان ميدهد كه در يك سياق و در بيان حكم‌اند داعى نداريم كه بگوئيم: آيه دوم اولى را نسخ كرده است، اشتباه از آنجاست كه‌ «يُطِيقُونَهُ» را بمعنى قدرت گرفته‌اند رواياتى نيز در تأييد گفته ما وارد است در تفسير عياشى از حضرت باقر عليه السّلام نقل شده:

فى قَوْلِهِ‌ «وَ عَلَى الَّذِينَ‌ يُطِيقُونَهُ‌ فِدْيَةٌ طَعامُ مِسْكِينٍ» قَالَ: الشَّيْخُ الْكَبِيرُ وَ الَّذِي يَأْخُذُهُ الْعُطَاشُ».

در حديث ديگرى‌

«هُوَ الشَّيْخُ الْكَبِيرُ لَا يَسْتَطِيعُ وَ الْمَرِيضُ».

در روايت سوم:

«الشَّيْخُ الْكَبِيرُ وَ الَّذِي يَأْخُذُهُ الْعُطَاشُ».

در حديث چهارم:

«الْمَرْءَةُ تَخَافُ عَلَى وَلَدِهَا وَ الشَّيْخُ الْكَبِيرُ».

روايت پنجم نيز قريب بآنهاست.

«سَيُطَوَّقُونَ‌ ما بَخِلُوا بِهِ يَوْمَ الْقِيامَةِ» آل عمران: 180. طوق آنست كه در گردن گذاشته شود خلقتا مثل طوق كبوتر يا صنعتا مثل طوق طلا و نقره (راغب) يعنى آنچه را بخل كرده و در راه خدا نداده‌اند روز قيامت با آن طوق زده شوند و آن طوقى در گردنشان ميشود در روايات مراد از آيه مانع الزّكوة است در بعضى احاديث است كه مال زكوى و در بعضى زمين آن، در گردن مانع الزّكوة طوق ميشود و در بعضى مار اقرع طوق ميشود. ظاهرا همان مال بمار مبدّل خواهد شد. رجوع شود به «كنز».

طُول: (بضم ط) بلندى. درازى.