بودن‌ «لا يَمَسُّهُ» براى‌ كِتابٍ مَكْنُونٍ‌ بنظر من بعيد است بلكه تا «تَنْزِيلٌ مِنْ رَبِّ الْعالَمِينَ» براى قرآن چهار وصف آمده است.

قول ديگر آنست كه لا در «لا يَمَسُّهُ ...» ناهيه است و مراد از طهارت، طهارت از حدث و خبث است ولى مناسب آن قرائت «متطهّرون» است كه بمعنى وضو و غسل باشد يعنى:

مس نكند قرآن را و بآن دست نزند مگر آنانكه با طهارت‌اند. ممكن است در اينصورت باز «لا» نافيه و مراد از خبر انشا باشد. در مجمع فرموده:

گفته‌اند: جايز نيست. بر جنب و حائض و محدث مسّ قرآن و اين از امام باقر عليه السّلام نقل شده و مذهب مالك و شافعى است. در نزد ما ضمير «لا يَمَسُّهُ» راجع بقرآن است و غير طاهر را مسّ كتابت آن جايز نيست. اين قول بنظر نگارنده ضعيف است زيرا آن با «مطهّرون» اصلا سازگار نيست. و اينكه مسّ كتابت قرآن بر جنب و حائض جايز نيست مطلبى است كه دليلش روايات است نه اين آيه.

الميزان از در منثور نقل كرده كه رسول خدا صلّى اللّه عليه و آله بعمرو بن حزم فرمود:

«وَ لَا تَمَسَّ الْقُرْآنَ إِلَّا عَنْ طَهُورٍ».

طود: «فَانْفَلَقَ فَكانَ كُلُّ فِرْقٍ‌ كَالطَّوْدِ الْعَظِيمِ» شعراء: 63. طود بمعنى كوه بزرگ است جمع آن اطواد آيد در نهج البلاغه خطبه 164 فرموده:

«لَمْ يَمْنَعْ سَنَنَهُ رَصُّ طَوْدٍ وَ لَاحِدَابُ أَرْضٍ».

از جريان آب نه تلاصق كوهى مانع ميشود و نه ارتفاع زمين.

معنى آيه: موسى عصا را زد دريا بشكافت و هر قسمت مانند كوه بزرگى شد. اين كلمه بيشتر از يك مورد در قرآن نيست.

طَور: (بفتح طاء) حال. هيئت.

جمع آن اطوار است. «ما لَكُمْ لا تَرْجُونَ لِلَّهِ وَقاراً. وَ قَدْ خَلَقَكُمْ‌ أَطْواراً» نوح:

13 و 14. آنرا در آيه هيئت و حالت گفته‌اند مثل حالت و هيئت نطفه، علقه، مضغه، عظام و ... چنانكه فرموده:

«ثُمَّ خَلَقْنَا النُّطْفَةَ عَلَقَةً فَخَلَقْنَا الْعَلَقَةَ مُضْغَةً فَخَلَقْنَا الْمُضْغَةَ عِظاماً ...»