شَعِيرٍ».

يعنى رسول خدا صلّى اللّه عليه و آله در زكوة فطره امر كردند كه صاعى از گندم و يا صاعى از جو باشد لفظ حديث از مفردات است. در نهايه گويد: بقول بعضى مراد از طعام در حديث گندم و بقولى خرماست ولى خرما بهتر است كه آنوقت اهل مدينه گندم كم داشتند.

در قاموس معناى اولى را گندم گفته است. در الميزان فرموده: در لسان العرب هست: اهل حجاز چون لفظ طعام را اطلاق كردند از آن فقط گندم قصد كنند و خليل گفته در كلام عالى عرب طعام فقط گندم است.

«أُحِلَّ لَكُمْ صَيْدُ الْبَحْرِ وَ طَعامُهُ‌ مَتاعاً لَكُمْ وَ لِلسَّيَّارَةِ» مائده: 96.

درباره اين آيه گفته‌اند مراد از طعام بحر حيواناتى است كه بصورت مرده از دريا كنار ميافتند. بقولى مراد ميوه‌ها و حبوباتى است كه با آب دريا بوجود ميايند. بقول بعضى: اگر گوئيم طعام مصدر است يعنى شكار دريا و خوردن آن هر دو حلال ميباشد بهتر است. ولى در تفسير اهل بيت عليهم السلام منظور از طعام بحر ماهى شور و خشكيده است كه براى بعد ذخيره ميشود آنوقت مراد از «صيد البحر» ماهى تازه ميشود. در تفسير عياشى از حريز از امام صادق عليه السّلام نقل شده:

قَالَ‌ «أُحِلَّ لَكُمْ صَيْدُ الْبَحْرِ وَ طَعامُهُ‌ مَتاعاً لَكُمْ» قَالَ: «مَالِحُهُ الَّذِي يَأْكُلُونَ».

و از زيد شحام نقل شده كه از آنحضرت درباره آيه پرسيدم فرمود:

«هى الْحِيتَانُ الْمَالِحُ وَ مَا تُزُوِّدَتْ مِنْهُ أَيْضاً وَ إِنْ لَمْ يَكُنْ مَالِحاً فَهُوَ مَتَاعٌ».

مفسران شيعه بپيروى از ائمه عليهم السلام آنرا ماهى شور تفسير كرده‌اند.

* طعام اهل كتاب و زنان آنها*

آيه ذيل قابل دقت و معركة الاراء است‌ «الْيَوْمَ أُحِلَّ لَكُمُ الطَّيِّباتُ وَ طَعامُ‌ الَّذِينَ أُوتُوا الْكِتابَ حِلٌّ لَكُمْ وَ طَعامُكُمْ‌ حِلٌّ لَهُمْ وَ الْمُحْصَناتُ مِنَ الْمُؤْمِناتِ وَ الْمُحْصَناتُ مِنَ الَّذِينَ أُوتُوا الْكِتابَ مِنْ قَبْلِكُمْ ...» مائده: 5.

ظاهر آيه آنست: كه مطلق طعام اهل كتاب اعم از ذبائح و غيره‌