«ينظرون نظرا خفيّا». در اقرب الموارد گويد: «نَظَرَ بعينٍ خَفِيٍّ» يعنى:

قسمت اعظم چشم خويش را از شرم يا ترس بست و با بقيه آن نگاه كرد.

طَرَف‌

. (بر وزن عمل) گوشه، ناحيه. در مفردات ميگويد: طرف شى‌ء جانب آن است در اجسام و اوقات و غيره بكار ميرود ... و بطور استعاره گفته‌اند: «هو كريم الطرفين» كه مراد از طرفين پدر و مادر است.

«وَ أَقِمِ الصَّلاةَ طَرَفَيِ‌ النَّهارِ وَ زُلَفاً مِنَ اللَّيْلِ» هود: 114. نماز را در دو طرف روز و اوائل شب بخوان مشروح آيه در «زلف» گذشت و آن شامل اوقات سه نماز يا پنج نماز است.

«لِيَقْطَعَ‌ طَرَفاً مِنَ الَّذِينَ كَفَرُوا أَوْ يَكْبِتَهُمْ فَيَنْقَلِبُوا خائِبِينَ» آل عمران:

127. گفته‌اند: «لِيَقْطَعَ» متعلق است به‌ «وَ لَقَدْ نَصَرَكُمُ اللَّهُ» در آيه قبل. بيضاوى گويد: «او» در آيه براى تنويع است نه ترديد. يعنى مراد دو نوع عذاب است: هلاكت و خوارى. معنى آيه چنين است: خداوند شما را در «بدر» يارى كرد تا طرفى و قسمتى از كفار را ببرد (كه هفتاد نفر كشته و هفتاد نفر اسير گشتند) و آنها را خوار كند تا مأيوس و نااميد بر گردند.

«أَ وَ لَمْ يَرَوْا أَنَّا نَأْتِي الْأَرْضَ نَنْقُصُها مِنْ‌ أَطْرافِها وَ اللَّهُ يَحْكُمُ لا مُعَقِّبَ لِحُكْمِهِ وَ هُوَ سَرِيعُ الْحِسابِ» رعد:

41. «... أَ فَلا يَرَوْنَ أَنَّا نَأْتِي الْأَرْضَ نَنْقُصُها مِنْ‌ أَطْرافِها أَ فَهُمُ الْغالِبُونَ» انبياء: 44.

ظاهرا مراد از نقصان اطراف زمين، هلاكت و از بين رفتن قسمتى از مردمان روى زمين است كه ما قبل آيه اول فرموده: «وَ إِمَّا نُرِيَنَّكَ بَعْضَ الَّذِي نَعِدُهُمْ» اين وعده همان عذاب و هلاكت دسته جمعى است پس از آن فرموده: آيا نمى‌بينند كه دستور ما بزمين ميايد و آنرا از اطرافش كوتاه ميكنيم. صدر آيه دوم چنين است: «بَلْ مَتَّعْنا هؤُلاءِ وَ آباءَهُمْ حَتَّى طالَ عَلَيْهِمُ الْعُمُرُ» آنگاه فرموده:

«أَ فَلا يَرَوْنَ ...».

در تفسير برهان چند روايت نقل‌