أَنْكالًا وَ جَحِيماً. وَ طَعاماً ذا غُصَّةٍ ...» مزمل: 12 و 13. باحتمال قوى اين يكى از طعامهاى سه‌گانه فوق يا همه آنهاست.

بايد دانست: مفهوم آيه ضريع و غسلين نفى طعام ديگر است لذا بايد هر دو يكى باشند و يا هر يك مخصوص بگروهى از دوزخيان باشد.

ضعف: بفتح و ضم (ض) ناتوانى.

بعقيده طبرسى و جوهرى و فيروزآبادى- و اقرب الموارد ضعف با ضم و فتح ضاد هر دو بيك معنى است راغب نسبت آنرا بقول ميدهد و گويد:

بقول خليل ضعف بضم ناتوانى بدن و بفتح ناتوانى عقل و رأى است.

اين قول در قاموس و اقرب نيز نقل شده.

«ضَعُفَ‌ الطَّالِبُ وَ الْمَطْلُوبُ» حج:

73. خواهنده و خواسته شده هر دو ناتوان و عاجزاند معنى مشروح آيه، در «ذباب» گذشت. «وَ ما ضَعُفُوا وَ مَا اسْتَكانُوا وَ اللَّهُ يُحِبُّ الصَّابِرِينَ» آل عمران: 146. ناتوان نشدند، بدشمنان خاضع نگشتند، خدا صابران را دوست دارد.

«اللَّهُ الَّذِي خَلَقَكُمْ مِنْ‌ ضَعْفٍ‌ ثُمَّ جَعَلَ مِنْ بَعْدِ ضَعْفٍ‌ قُوَّةً ثُمَّ جَعَلَ مِنْ بَعْدِ قُوَّةٍ ضَعْفاً وَ شَيْبَةً ...» روم: 54.

ضعف در اين آيه و در آيه‌ «وَ عَلِمَ أَنَّ فِيكُمْ‌ ضَعْفاً» انفال: 66. با ضم و فتح ضاد خوانده شده است. در آيه اول ضعف اولى ضعف نطفه، دومى ضعف جنينى و طفوليت، سومى ضعف پيرى است كه هر سه ضعف نكرده‌اند و آن دليل غيرهم بودن است چنانكه قوّه اول راجع بطفوليت و قبل از بلوغ و ثانى راجع به بعد از بلوغ است (راغب).

ضعيف: ناتوان. جمع آن ضعفاء و ضعاف است: «فَقالَ‌ الضُّعَفاءُ لِلَّذِينَ اسْتَكْبَرُوا إِنَّا كُنَّا لَكُمْ تَبَعاً» ابراهيم:

21. «وَ لْيَخْشَ الَّذِينَ لَوْ تَرَكُوا مِنْ خَلْفِهِمْ ذُرِّيَّةً ضِعافاً خافُوا عَلَيْهِمْ» نساء: 9.

اضعف: ناتوانتر. «فَسَيَعْلَمُونَ مَنْ‌ أَضْعَفُ‌ ناصِراً وَ أَقَلُّ عَدَداً» جنّ: 24.

استضعاف: ضعيف شمردن و ناتوان ديدن. در مجمع فرمايد: