responsiveMenu
فرمت PDF شناسنامه فهرست
   ««صفحه‌اول    «صفحه‌قبلی
   جلد :
صفحه‌بعدی»    صفحه‌آخر»»   
   ««اول    «قبلی
   جلد :
بعدی»    آخر»»   
نام کتاب : قاموس قرآن نویسنده : قرشی، سید علی اکبر    جلد : 4  صفحه : 181

زارى با زبان و امر ظاهرى است و اگر هر دو بيك معنى باشد منظور آنست كه در گذشته خضوع نكردند و اكنون هم نميكنند.

در الميزان از كافى از حضرت باقر عليه السّلام نقل است كه فرمود

«...

الِاسْتِكَانَةُ هِيَ الْخُضُوعُ. وَ التَّضَرُّعُ‌ رَفْعُ الْيَدَيْنِ وَ التَّضَرُّعُ‌ بِهِمَا».

در مجمع از حضرت صادق صلوات اللّه عليه نقل كرده: استكانت در دعاست، تضرع بر داشتن دو دست است در نماز.

«الِاسْتِكَانَةُ فى الدُّعَاءِ وَ التَّضَرُّعُ‌ رَفْعُ الْيَدِ فِي الصَّلَوةِ».

ناگفته نماند مفهوم دو آيه فوق و همچنين آياتى نظير «أَخَذْنا أَهْلَها بِالْبَأْساءِ وَ الضَّرَّاءِ لَعَلَّهُمْ‌ يَضَّرَّعُونَ‌» اعراف: 94. آنست كه گرفتاريهاى بدن و غيره از جانب خدا براى بيدار كردن انسان و اظهار تذلّل بخدا و توبه و انابه است كه انسان بضعف و عصيان خود پى ببرد و متوجه خدا شود بدين طريق گرفتاريها يكنوع رحمت‌اند ما بعد آيه 43 انعام حاكى است كه اگر شخص از گرفتاريها متنبه نشود درهاى نعمت برويش گشوده شده و غفلتا عذاب او را يافته و از بين مى‌برد «فَلَمَّا نَسُوا ما ذُكِّرُوا بِهِ فَتَحْنا عَلَيْهِمْ أَبْوابَ كُلِّ شَيْ‌ءٍ حَتَّى إِذا فَرِحُوا بِما أُوتُوا أَخَذْناهُمْ بَغْتَةً فَإِذا هُمْ مُبْلِسُونَ».

انعام: 44.

در خاتمه ناگفته نماند: ضرع گذشته از مصدر بودن بمعنى پستان حيوانات است مثل ثدى كه پستان زن است طبرسى فرموده: علت اين تسميه آنست كه شير بپستان ميل ميكند.

ايضا ضروع بضم (ض- ر) نزديك شدن است در اقرب آمده: «ضَرَعَ‌ السَّبُعُ مِنَ الشَّيْ‌ءِ ضُرُوعاً: دَنَا مِنْهُ» و نيز آمده: «تَضَرَّعَ مِنْهُ» يعنى با ميل باو نزديك شد و چون تذلّل و زارى يكنوع نزديك شدن است لذا معناى اصلى در آن ملحوظ مى‌باشد.

ضريع: «لَيْسَ لَهُمْ طَعامٌ إِلَّا مِنْ‌ ضَرِيعٍ‌. لا يُسْمِنُ وَ لا يُغْنِي مِنْ جُوعٍ» غاشية: 6 و 7.

ضريع طعام اهل جهنّم است كه نه‌

نام کتاب : قاموس قرآن نویسنده : قرشی، سید علی اکبر    جلد : 4  صفحه : 181
   ««صفحه‌اول    «صفحه‌قبلی
   جلد :
صفحه‌بعدی»    صفحه‌آخر»»   
   ««اول    «قبلی
   جلد :
بعدی»    آخر»»   
فرمت PDF شناسنامه فهرست