responsiveMenu
فرمت PDF شناسنامه فهرست
   ««صفحه‌اول    «صفحه‌قبلی
   جلد :
صفحه‌بعدی»    صفحه‌آخر»»   
   ««اول    «قبلی
   جلد :
بعدی»    آخر»»   
نام کتاب : قاموس قرآن نویسنده : قرشی، سید علی اکبر    جلد : 4  صفحه : 175

طه: 119. غرض از «لا تَضْحى‌» آنست كه حرارت خورشيد نه بينى در مجمع و اقرب آمده: «ضَحَى‌ الرَّجُلُ‌ يَضْحَى‌ ضُحًى‌: اذا برز للشمس» يعنى اى آدم تو در آن بهشت عطشان نميشوى و سوزش آفتاب نبينى. گفته‌اند: علت جمع اين دو كلمه آنست كه تشنگى بيشتر از حرارت و حرارت از آفتاب است. هكذا در آيه ما قبل‌ «إِنَّ لَكَ أَلَّا تَجُوعَ فِيها وَ لا تَعْرى‌» گرسنگى عريانى شكم است مثل عريانى تن.

«لَمْ يَلْبَثُوا إِلَّا عَشِيَّةً أَوْ ضُحاها» نازعات، 46. عشيه آخر روز و ضحى اول روز و انتشار نور خورشيد است و ضمير «ضُحاها» بعشيه راجع است يعنى: توقف نكرده‌اند مگر بقدر آخر روز يا اول آن عشيه نظير «وَ يَوْمَ يَحْشُرُهُمْ كَأَنْ لَمْ يَلْبَثُوا إِلَّا ساعَةً مِنَ النَّهارِ» يونس: 45.

ناگفته نماند: قربانى را از آن اضحيه گويند كه در روز عيد وقت گسترش نور آفتاب ذبح ميشود (مجمع) جمع آن اضاحى است، بعضى ضحيّه و ضحايا گفته‌اند.

ضد: مخالف. دشمن. «كَلَّا سَيَكْفُرُونَ بِعِبادَتِهِمْ وَ يَكُونُونَ عَلَيْهِمْ‌ ضِدًّا» مريم: 82. يعنى: نه حتما بتها بعبادت آنها در روز قيامت كافر شوند و بر آنها دشمن و مخالف باشند در آيات بسيارى هست كه معبودهاى باطل روز قيامت بر پرستش كنندگان كافر شوند و از آنها تبرّى جويند.

در صحيفه سجّاديه دعاى 47 آمده:

«أَنْتَ الَّذِي لَا ضِدَّ لَكَ فَيُعَانِدَكَ».

در نهج البلاغه خطبه 184 فرموده:

«ضَادَّ النُّورَ بِالظُّلْمَةِ وَ الْوُضُوحَ بِالْبُهْمَةِ».

اين كلمه در قرآن فقط يكبار يافته است.

ضرب: زدن. آن با موارد فرق ميكند مثل زدن با دست‌ «وَ اهْجُرُوهُنَّ فِي الْمَضاجِعِ وَ اضْرِبُوهُنَ‌» نساء: 34.

زدن چيزى بچيزى نحو «فَقُلْنا اضْرِبُوهُ‌ بِبَعْضِها» بقره: 73. پايكوبى نظير «وَ لا يَضْرِبْنَ‌ بِأَرْجُلِهِنَّ لِيُعْلَمَ ما يُخْفِينَ مِنْ زِينَتِهِنَّ» نور: 31. مثل زدن نظير «أَ لَمْ تَرَ كَيْفَ‌ ضَرَبَ‌ اللَّهُ مَثَلًا كَلِمَةً طَيِّبَةً

نام کتاب : قاموس قرآن نویسنده : قرشی، سید علی اکبر    جلد : 4  صفحه : 175
   ««صفحه‌اول    «صفحه‌قبلی
   جلد :
صفحه‌بعدی»    صفحه‌آخر»»   
   ««اول    «قبلی
   جلد :
بعدی»    آخر»»   
فرمت PDF شناسنامه فهرست